Aslıhan Altay Karataş – Nebati, sunumunda, özetle şu iletileri verdi:
REVİZYON GEREKSİNİMİ: Küresel makroekonomik belirsizliklerin ve jeopolitik risklerin devam ettiği bu ortam hem gelir beklentilerimizi hem de harcama büyüklüklerimizi ve gereksinimlerimizi farklılaştırdı. Bu durumu dikkate alarak mevcut bütçemizdeki gelir varsayımımızı ve ödenekleri artırıyor, günün şartları çerçevesinde vatandaşlarımızın gereksinimlerini önceleyen bir ek bütçe teklifi ile huzurunuza gelmiş bulunuyoruz.
KUR BASKISI DÜŞECEK: Azalan dış finansman muhtaçlığı ile birlikte enflasyon üzerindeki kur baskılarının düşeceğini öngörüyoruz. Salgın kaynaklı belirsizliklerin azalması ile birlikte turizmde değerli ölçüde toparlanma oldu. 2022 yılı birinci çeyreğinde toplam ziyaretçi sayısı yıllık yüzde 148 artarak 6.5 milyon şahsa, turizm gelirleri ise yüzde 122 artarak 5.5 milyar dolara yükseldi. Haziran ayı prestijiyle ülkemizi ziyaret eden kişi sayısının toplam 19 milyona ulaşmasını bekliyoruz. Toplam istihdamımız 2022 Nisan ayı prestijiyle salgın öncesi düzeylerin de üzerine çıkarak 30.4 milyon şahsa ulaşmıştır. 90’lı yıllarda kronik bir sorun haline gelen enflasyonu iktidara geldiğimiz andan itibaren uyguladığımız ihtiyatlı siyasetlerle düşürdüğümüz üzere tekrar düşürmek için uğraşımızı kararlılıkla sürdürüyoruz. Vatandaşlarımızın günlük hayatlarını etkileyen inanılmaz fiyat artışlarının alım güçlerine en az seviyede yansıması için azami çabayı gösteriyor ve gerekli adımları acilen atıyoruz. Enflasyonla uğraşa katkı sağlamak emeliyle kamu olarak 2022 yılında 241.3 milyar lira vergi gelirinden vazgeçiyoruz. Fahiş fiyat, fiyat manipülasyonu ve stokçuluğa asla müsaade vermeyeceğiz. Enflasyon ile uğraş gruplarımız aracılığı ile kontrollerimizi daha da ağırlaştırdık.
ORMAN YANGINIYLA ÇABAYA 4 MİLYAR: Orman yangınlarıyla uğraşla ilgili 2021 yılında 39 helikopter var iken bugün 55 tane helikopterimiz var. 3 uçak iken 20 oldu, 4 İHA varken 8 oldu, 13 bin istekli varken, 105 bin kişi oldu. Yangınla uğraşla ilgili bütçe de 4 milyar lira.
FAİZ SARFİYATLARI AZALDI: Ek Bütçede faiz ödemelerinin toplam harcamalar içindeki hissesi yüzde 8.3 düzeyindedir. 2022 yılı tamamında faiz masraflarının toplam masraflar içindeki hissesi öngörülenin altında yüzde 11.6 düzeyinde gerçekleşmiş olacak. Mal ve hizmet alım masrafları için 86.7 milyar lira, faiz sarfiyatları için 89.4 milyar lira , cari transferler için 421 milyar lira, sermaye sarfiyatları için 74.1 milyar lira, sermaye transferleri için 13.6 milyar lira, borç verme sarfiyatları için 140 milyar lira, yedek ödenek için 38.9 milyar lira ayrıldı.
GELİRLER ARTTI: 2022 yılı Ocak-Mayıs devrinde bütçe gelirlerimiz bir evvelki yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 100 artışla 1 trilyon 84 milyar lira, vergi gelirleri yüzde 108 artarak 881.1 milyar lira oldu. Vergi gelirlerinde meydana gelen artışa en büyük katkı, gelir ve yararlardan alınan vergilerden gelmiştir. Kurumlar vergisinde geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 281.9 artış meydana geldi ve bu artışta imalat sanayi yüzde 174’le çok değerli rol oynadı. Ek bütçe ile vergi gelirlerinde 927.7 milyar lira, vergi dışı gelirlerde 152.9 milyar lira olmak üzere genel bütçe gelirlerinde net 1 trilyon 81 milyar lira ek gelir öngörüyoruz.
Yüzde 40 artış
Nebati, temmuz ayında memur ve emekli aylıklarında yapılacak artışa ait açıklamada bulundu. Nebati, “Temmuz ayında yapılacak artışın haziran ayı enflasyonu sayılarının açıklanmasıyla katılaşacak, yaklaşık yüzde 40 oranında artış olacağını öngörmekteyiz. Bu kapsamda 2022 yılı memur emeklilerinin aylıklarında yapılacak kümülatif artış yaklaşık yüzde 83’e, SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin aylıklarında yapılacak kümülatif artış ise yaklaşık yüzde 76’ya ulaşacaktır” dedi.
Ek bütçe nerelerde kullanılacak?
216.9 milyar lira kamu çalışanlarının aylıklarında yapılan artışlarda,
154 milyar lirası emekli aylıklarında yapılan artışlarda ve sağlık masrafları ile patron prim teşviki ödemeleri üzere sarfiyatları karşılamada,
134.5 milyar lirası BOTAŞ ve EÜAŞ’a aktarılmada (hanelerde tüketilen elektrik ve doğalgazın piyasa fiyatının altında kullanılması için),
105 milyar lirası ziraî sulama projeleri ve yatırım nitelikli masraflar için,
103.3 milyar lirası mahalli yönetimlere aktarılmada,
44.8 milyar lirası evde bakım takviyeleri vb. toplumsal hedefli sarfiyatlar için,
37.1 milyar lirası tarıma ayrılan dayanak ödemeleri ile öbür masraflar için,
89.4 milyar lirası faiz masrafları için,
40 milyar lirası mevduat ve katılma hesaplarının kur artışlarına karşı korunmasına ait masraflar için,
156 milyar lirası zarurî harcamalar başta olmak üzere, öteki ödenek muhtaçlıklarının karşılanması için kullanılacak.
