Son yıllarda iklim değişiklikleri ve ozon katmanındaki incelme nedeniyle güneş ışınlarının ve bilhassa de ultraviyole (UV) ışınlarının tesiri artıyor. Bu nedenle uzun müddet güneş ışınlarına maruz kalmak; beğenilen katarakt, sarı nokta hastalığı (makula dejenerasyonu), halk ortasında kuş kanadı ya da göze et yürümesi denilen pterjiyum, gözlerde kızarıklık, yanma, batma ve sulanma üzere rahatsızlıklara neden olabiliyor. Ayrıca göz etrafındaki ciltte lekelenme, kırışıklık ve cilt kanserine yol açabiliyor. Güneşin gözlerimizde oluşturduğu hasarlarda, çabucak hepimizin sıkça yaptığı yanlışlar ise kıymetli bir rol oynuyor.
Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mehdi Süha Öğüt, yaz aylarında bilhassa ultraviyole ışınlarının yeryüzüne en ağır ve dik geldiği 10.00-16.00 saatleri ortasında güneş gözlüğü olmadan asla dışarıya çıkmamamız gerektiği ikazında bulunarak, “Eğer dışarıya çıkmaya mecbursanız kesinlikle güneş gözlüğü kullanın. Çünkü gözlerimizi güneşten korumadığımız takdirde ultraviyole ışınlarının oluşturduğu sıkıntılar geri dönüşü olmayan görme kaybına yol açabiliyor” diyerek yapılan yanlışları sıraladı:
1-Güneş gözlüğü kullanmamak
Doğrusu: Yaz aylarında yapılan yanılgılı alışkanlıkların başında, güneş ışınlarının yeryüzüne en dik geldiği 10.00-16.00 saatleri ortasında güneş gözlüğü kullanmadan dışarıda olmak geliyor. Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mehdi Süha Öğüt, güneş altında uzun mühlet kalmanız gerekiyorsa UV ışınlarının bu çeşit ziyanlı tesirlerinden güneş gözlükleri ve şapka ile korunmayı asla ihmal etmemeniz gerektiği ikazında bulunuyor.
2-Kontakt lens ile havuza ve denize girmek
Doğrusu: Kontakt lens ile havuza ve denize girmek enfeksiyon riskini artırıyor. Ayrıyeten havuz sularının dezenfeksiyonunda kullanılan kimyasal unsurlar hem kontakt lensin yapısını bozuyor hem de beğenilen alerjik tepkilere neden olabiliyor. Kesinlikle kontakt lens kullanmanız gerekiyorsa üzerine yüzücü gözlüğü takmanız gerekiyor. Böylelikle gözün suyla temas etmesini önlemiş olursunuz. Ayrıca enfeksiyon riskine karşı günlük kullanılıp atılan lensleri tercih etmenizde yarar var.
3-Gözleri ovuşturmak
Doğrusu: Yaz aylarında kuru, sıcak, tozlu ve polenli ortam, gözlerde kızarıklığa ve kaşıntıya yol açabiliyor. Kumsalda, oyun parkında ve kum havuzlarında yetişkinler ile çocukların gözlerine kum kaçması sıklıkla karşılaşılan bir tablo. “Bu durumda gözler mümkün olduğunca kaşınmamalı, ovuşturulmamalı ve bol suyla yıkanmalı” ihtarında bulunan Prof. Dr. Mehdi Süha Öğüt, “Ayrıca sık sık ellerin göze götürülmesi de enfeksiyon riskini arttırıyor. Tablonun daha da ciddileşmemesi için enfeksiyon varlığında kesinlikle bir göz doktoruna muayene olunmalı” bilgisini verdi.
4-Klimanın karşısında serinlemek
Doğrusu: Göz kuruluğuna karşı sıcak yaz aylarında serinlemek için klimanın karşısına asla geçmeyin. Klimaların bulunduğu ortamlarda göz kuruluğundan etkilenmemek için klimanın üfleme istikameti yüzünüze yanlışsız olmamalı. Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mehdi Süha Öğüt, gözyaşı işlevinde sorun varsa yapay gözyaşı dayanağı gerektiğini belirterek, “Göz kuruluğu olan hastaların bilhassa uzun vadeli uçuşlarda yapay gözyaşı damlaları kullanmaları rahatlatıcı olacaktır. Klimalı ofislerde bilgisayar karşısında çalışan bireylerin makul aralıklarla molalar vererek çalışmalarında yarar var. Ayrıyeten araçlarda da klima fanları direkt yüze çevrilmemeli” dedi.
5-UV bloke edici özelliği bulunmayan gözlük kullanmak
Doğrusu: Güneş gözlüğü denildiğinde aklımıza birinci olarak ‘koyu renkli’ camlar geliyor. Olağanda, güneşli, parlak ve ışıklı ortamlarda göz bebeklerimiz küçülerek göze ziyanlı ve fazla ışığın girmesini engelliyorlar. Lakin ışınlar koyu renkli bir camdan geçerek geliyorsa göz bebeklerimiz gereğince küçülmüyor. Bir manada gözün savunma sistemi devre dışı bırakılmış oluyor. Bu durumda kullanılan gözlüğün UV bloke edici tesiri kâfi değilse, gözümüz için ziyanlı olan ışınlar gözümüze daha fazla ziyan veriyor. “Dolayısıyla UV bloke edici özelliği bulunmayan koyu renkli gözlükler göz için zararlıdır” ihtarında bulunan Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mehdi Süha Öğüt, kelamlarına şöyle devam etti:
“Parlamadan muhafaza ile UV müdafaa ortasında fark vardır. Gözlüğün kollayıcı özelliği camın rengine ve yoğunluğuna değil, cam kalitesi ve UV filtresi bulunmasına bağlıdır. Gözlük camları UV ışınlarını 400 nm bedeline kadar engellemeli. Yani UV400 etiketi olan camlar tercih edilmeli. Ayrıyeten gözlüğün çerçevesi yüze tam olarak oturmalı. Küçük camlar göz etrafını büsbütün kapatmamaları nedeniyle kenarlardan güneş ışınlarının girmesine müsaade verdikleri için büyük camlı gözlükleri tercih edilmeli.”
6-Bulutlu havalarda gözleri korumamak
Doğrusu: Genellikle güneş gözlüğünün yalnızca güneşli havalarda kullanılması gerektiğini düşünüyoruz. Lakin ultraviyole ışınları açık ve güneşli havalarda olduğu üzere kapalı ve bulutlu havalarda da tıpkı oranda tesirli oluyor. Bu nedenle gözlerinizin korunması açısından bilhassa risk grubundaysanız bulutlu havalarda da güneş gözlüğü kullanmanız büyük ehemmiyet taşıyor.
7-Güneşe direkt bakmak
Doğrusu: Güneşe direkt bakma sonucunda çok kısa müddette makula (sarı nokta) hasarı oluşabiliyor. Bu durum da görme kaybına yol açabiliyor. Bilhassa güneş tutulmasını izlerken kollayıcı gözlük kullanmayı asla ihmal etmeyin güneşe direkt olarak bakmaktan kaçının.
Son yıllarda iklim değişiklikleri ve ozon katmanındaki incelme nedeniyle güneş ışınlarının ve bilhassa de ultraviyole (UV) ışınlarının tesiri artıyor. Bu nedenle uzun müddet güneş ışınlarına maruz kalmak; beğenilen katarakt, sarı nokta hastalığı (makula dejenerasyonu), halk ortasında kuş kanadı ya da göze et yürümesi denilen pterjiyum, gözlerde kızarıklık, yanma, batma ve sulanma üzere rahatsızlıklara neden olabiliyor. Ayrıca göz etrafındaki ciltte lekelenme, kırışıklık ve cilt kanserine yol açabiliyor. Güneşin gözlerimizde oluşturduğu hasarlarda, çabucak hepimizin sıkça yaptığı yanlışlar ise kıymetli bir rol oynuyor.
Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mehdi Süha Öğüt, yaz aylarında bilhassa ultraviyole ışınlarının yeryüzüne en ağır ve dik geldiği 10.00-16.00 saatleri ortasında güneş gözlüğü olmadan asla dışarıya çıkmamamız gerektiği ikazında bulunarak, “Eğer dışarıya çıkmaya mecbursanız kesinlikle güneş gözlüğü kullanın. Çünkü gözlerimizi güneşten korumadığımız takdirde ultraviyole ışınlarının oluşturduğu sıkıntılar geri dönüşü olmayan görme kaybına yol açabiliyor” diyerek yapılan yanlışları sıraladı:
1-Güneş gözlüğü kullanmamak
Doğrusu: Yaz aylarında yapılan yanılgılı alışkanlıkların başında, güneş ışınlarının yeryüzüne en dik geldiği 10.00-16.00 saatleri ortasında güneş gözlüğü kullanmadan dışarıda olmak geliyor. Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mehdi Süha Öğüt, güneş altında uzun mühlet kalmanız gerekiyorsa UV ışınlarının bu çeşit ziyanlı tesirlerinden güneş gözlükleri ve şapka ile korunmayı asla ihmal etmemeniz gerektiği ikazında bulunuyor.
2-Kontakt lens ile havuza ve denize girmek
Doğrusu: Kontakt lens ile havuza ve denize girmek enfeksiyon riskini artırıyor. Ayrıyeten havuz sularının dezenfeksiyonunda kullanılan kimyasal unsurlar hem kontakt lensin yapısını bozuyor hem de beğenilen alerjik tepkilere neden olabiliyor. Kesinlikle kontakt lens kullanmanız gerekiyorsa üzerine yüzücü gözlüğü takmanız gerekiyor. Böylelikle gözün suyla temas etmesini önlemiş olursunuz. Ayrıca enfeksiyon riskine karşı günlük kullanılıp atılan lensleri tercih etmenizde yarar var.
3-Gözleri ovuşturmak
Doğrusu: Yaz aylarında kuru, sıcak, tozlu ve polenli ortam, gözlerde kızarıklığa ve kaşıntıya yol açabiliyor. Kumsalda, oyun parkında ve kum havuzlarında yetişkinler ile çocukların gözlerine kum kaçması sıklıkla karşılaşılan bir tablo. “Bu durumda gözler mümkün olduğunca kaşınmamalı, ovuşturulmamalı ve bol suyla yıkanmalı” ihtarında bulunan Prof. Dr. Mehdi Süha Öğüt, “Ayrıca sık sık ellerin göze götürülmesi de enfeksiyon riskini arttırıyor. Tablonun daha da ciddileşmemesi için enfeksiyon varlığında kesinlikle bir göz doktoruna muayene olunmalı” bilgisini verdi.
4-Klimanın karşısında serinlemek
Doğrusu: Göz kuruluğuna karşı sıcak yaz aylarında serinlemek için klimanın karşısına asla geçmeyin. Klimaların bulunduğu ortamlarda göz kuruluğundan etkilenmemek için klimanın üfleme istikameti yüzünüze yanlışsız olmamalı. Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mehdi Süha Öğüt, gözyaşı işlevinde sorun varsa yapay gözyaşı dayanağı gerektiğini belirterek, “Göz kuruluğu olan hastaların bilhassa uzun vadeli uçuşlarda yapay gözyaşı damlaları kullanmaları rahatlatıcı olacaktır. Klimalı ofislerde bilgisayar karşısında çalışan bireylerin makul aralıklarla molalar vererek çalışmalarında yarar var. Ayrıyeten araçlarda da klima fanları direkt yüze çevrilmemeli” dedi.
5-UV bloke edici özelliği bulunmayan gözlük kullanmak
Doğrusu: Güneş gözlüğü denildiğinde aklımıza birinci olarak ‘koyu renkli’ camlar geliyor. Olağanda, güneşli, parlak ve ışıklı ortamlarda göz bebeklerimiz küçülerek göze ziyanlı ve fazla ışığın girmesini engelliyorlar. Lakin ışınlar koyu renkli bir camdan geçerek geliyorsa göz bebeklerimiz gereğince küçülmüyor. Bir manada gözün savunma sistemi devre dışı bırakılmış oluyor. Bu durumda kullanılan gözlüğün UV bloke edici tesiri kâfi değilse, gözümüz için ziyanlı olan ışınlar gözümüze daha fazla ziyan veriyor. “Dolayısıyla UV bloke edici özelliği bulunmayan koyu renkli gözlükler göz için zararlıdır” ihtarında bulunan Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mehdi Süha Öğüt, kelamlarına şöyle devam etti:
“Parlamadan muhafaza ile UV müdafaa ortasında fark vardır. Gözlüğün kollayıcı özelliği camın rengine ve yoğunluğuna değil, cam kalitesi ve UV filtresi bulunmasına bağlıdır. Gözlük camları UV ışınlarını 400 nm bedeline kadar engellemeli. Yani UV400 etiketi olan camlar tercih edilmeli. Ayrıyeten gözlüğün çerçevesi yüze tam olarak oturmalı. Küçük camlar göz etrafını büsbütün kapatmamaları nedeniyle kenarlardan güneş ışınlarının girmesine müsaade verdikleri için büyük camlı gözlükleri tercih edilmeli.”
6-Bulutlu havalarda gözleri korumamak
Doğrusu: Genellikle güneş gözlüğünün yalnızca güneşli havalarda kullanılması gerektiğini düşünüyoruz. Lakin ultraviyole ışınları açık ve güneşli havalarda olduğu üzere kapalı ve bulutlu havalarda da tıpkı oranda tesirli oluyor. Bu nedenle gözlerinizin korunması açısından bilhassa risk grubundaysanız bulutlu havalarda da güneş gözlüğü kullanmanız büyük ehemmiyet taşıyor.
7-Güneşe direkt bakmak
Doğrusu: Güneşe direkt bakma sonucunda çok kısa müddette makula (sarı nokta) hasarı oluşabiliyor. Bu durum da görme kaybına yol açabiliyor. Bilhassa güneş tutulmasını izlerken kollayıcı gözlük kullanmayı asla ihmal etmeyin güneşe direkt olarak bakmaktan kaçının.
