İstanbul’da konut uzmanlığı yapan ve uzun yıllardır böbrek yetmezliği yaşayan Yasemin Gündüz (44) bir müddet evvel diyalize bağlandı. “Diyalize girdiğimde saatlerim ve günlerim gidiyordu. Hayatımı verimli bir halde yaşayamıyordum” diyen Gündüz’ün tek bahtı böbrek nakli olmaktı lakin kadavradan uygun donör bulunamıyordu. Ukrayna’nın başşehri Kiev’de yazılım mühendisliği okuyan Tunahan Gündüz’ün (24) ise annesinin diyalize bağlı biçimde hayli sıkıntı kaideler altında hayatını devam ettirmesine artık gönlü el vermiyordu. Böbreğini annesine vermek istedi lakin anne Yasemin Gündüz bu teklifi kabul etmedi.
‘BİR BOMBA SESİYLE HER ŞEY DEĞİŞTİ’
Annesini nakil ameliyatına ikna etmek için Türkiye’ye gelmek isteyen Tunahan Gündüz, “Benim olağanda Türkiye’ye dönme planım yoktu. Ukrayna’da okulum devam ediyordu. Evvel dedemin ve teyzemin böbreği düşünüldü ancak bunun için yapılan testlerde nakil için uygunluk sağlanamadı. Sıra bana gelmişti ve bu sırada savaş başladı” diye konuştu. Savaşın beklenmedik bir anda başladığını belirten Gündüz, bu sebeple büyük bir şaşkınlık yaşadığını söz ederek yaşadığı o anları şöyle anlattı:
“Ben yurtta arkadaşlarımla birlikte kalıyordum. 23 Şubat’ı 24 Şubat’a bağlayan gece saat 02.00 üzere uyumak için yatağıma gittim. Yaklaşık 2 saat sonra şiddetli bir patlama sesiyle uyandım. Birinci günler hayli kaotik geçti. Bomba seslerinin akabinde sığınaklara koşuyorduk, sığınaklarda yatıp kalkıyorduk.”
Rus ordusuna ilişkin devasa bir konvoyun Kiev’e yaklaştığı tarafındaki haberlerin akabinde ülkeden ayrılmaya karar verdiğini söyleyen Gündüz, “Ben okurken tıpkı vakitte taksicilik yaparak masraflarımı çıkarıyordum. Bu emelle bir araç satın almıştım. Sığınaktayken bize Rus ordusunun devasa bir konvoyla Kiev’e ilerlediği ve yaklaşık 40 kilometrelik bir aralık olduğu haberi geldi. Ülkeden ayrılmak için son bahtım olduğunu düşündüm. Ukrayna’dan çıkmak 2 gün sürdü” dedi.
“Bizim için en büyük tasa kaynağı uçaklardı. Alçaktan uçan ve bombardıman yapan çok sayıda uçak vardı. Bu bombardıman vakit zaman bana o kadar yakın oluyordu ki otomobilime şarapnel modülleri saplandı.”
Kiev’den ayrılmaya çalışırken 6 ila 7 saat trafikte kaldığını söyleyen Gündüz, “Çevremizdeki ormanlarda gizlenen Ukrayna birliklerinin tank ve top atışlarını duyarak uyumaya çalışıyordum. Her uyuduğumda sonraki güne uyanamayacağımı düşünerek uyudum” diyerek yaşadığı güçlü anları aktardı.
Tunahan Gündüz Kiev’den ayrıldıktan sonra da birçok tehlike yaşadı. Savaşın en başından bu yana dünya basınında da ağır biçimde gündeme gelen ve Kiev’in batısında bulunan Jitomir bölgesinde büyük tehlike atlattığını tabir eden Gündüz, “Ukrayna ordusu büyük kent ve yerleşimlerin girişlerine denetim noktaları ve tahkimat yapmıştı. Bu sebeple sık sık durduruluyordum. Aracımın gerisinde Ukrayna Bayrağı ile birlikte Türk Bayrağı asılıydı. Askerler denetimleri sırasında Türk Bayrağı’nın uzaktan Sovyetler Birliği Bayrağı üzere algılanabileceği, bu sebeple başıma makus şeyler gelebileceği konusunda beni uyardı ve güvenlik için bayrağı kaldırmamı istedi. Esasen ben Jitomir’den ayrıldıktan çabucak sonra bu bölgede ağır çatışmalar ve bombardıman başladı” açıklamasını yaptı.
‘EN BÜYÜK SAVAŞ TÜRKİYE’DE BAŞLADI’
Kendisi için en büyük savaşın ise Türkiye’ye geldikten sonra başladığını belirten Tunahan Gündüz, “Annem benim böbreğimi istemiyordu. Uzun mühlet onu ikna etmeye çalıştım. Annemin iş yerine gidip oradaki arkadaşlarının da anneme bu hususta baskı yapmasını istedim. Annemi bir mühlet sonra ikna etmeyi başardık ve çabucak testler yapıldı. Böbreğim annem için uyumluydu, çabucak ameliyat günü verildi. Annem tekrar, ‘Şu an işlerim ağırlaştı, sonra bakarız’ üzere sözlerle süreci uzatmaya çalışarak naklin önüne geçmeye çalıştı lakin baskılarımız sonucunda ameliyatı da kabul etti” dedi. Annesine böbreğini vermesinin akabinde, “Dünyalar benim oldu” diyen Tunahan Gündüz, “Annemle birlikte daha uzun yıllar birlikte olabileceğim ve bu benim için bir böbrekten çok daha önemli” diye de ekledi.
‘EN SIKINTI KADEME BENİ İKNA ETMEK OLDU’
Uzun yıllardır böbrek yetmezliği yaşadığını belirten Yasemin Gündüz ise, “Ben 11 yıldır bu durumdan muzdarip biçimde yaşıyorum. Son 7-8 aydır diyalize gidip geliyordum. Diyaliz süreci benim için çok yıkıcıydı zira tıpkı vakitte işlerime de devam ediyordum. Son dönemlerimde artık mesai saatlerinde bedenim kendini bırakmaya başladı, yere düşüp yaralandığım oldu. Saçlarım dökülmeye başlamıştı. Oğlum tüm bunların akabinde dayanamayıp bu türlü bir karar aldı” diye konuştu. Ukrayna’da savaşın başlamasıyla birlikte kendisi için durumun daha da zorlaştığını belirten anne Gündüz, “Diyaliz ve işimin birebir anda devam etmesi beni çok makûs etkiliyordu. Bunun üstüne bir de Ukrayna’da savaş başlayınca kaygım daha da arttı. Oğlum oradaydı ve o Ukrayna’dan çıkana kadar benim için her şey çok daha güç oldu” şeklinde hislerini paylaştı.
“İş arkadaşlarım bana oğlum için bunu yapmam gerektiğini, beni kaybederse oğlumun büyük bir yıkım yaşayacağını söyleyince kabul ettim” diyen Yasemin Gündüz kelamlarına şöyle devam etti:
“Bu kararın doğruluğu yahut yanlışlığı üzerine hala düşünüyorum zira 24 yaşındaki oğlumun bir böbreğini aldım. Önümüzdeki yıllarda ne yaşayacak şimdi bilmiyoruz. Gelecekte şeker hastası olursa yahut bedeninde bir enfeksiyon tespit edilirse onun için her şey daha güç olacak. Bu sebeple ben çok istekli olmadım.”
‘HAYATIMIN SONUNA KADAR MİNNETTTAR OLURDUM’
İnsanların organ bağışı konusunda hassas olması gerektiğini vurgulayan anne Gündüz, “Hayatını kaybeden yahut beyin mevti gerçekleşen insanların organları onlarca kişiyi kurtarabilir ancak bu mevzuda toplumda büyük bir duyarsızlık var. Ben muhtaçlık duyduğum böbreği bir kadavradan almış olsaydım hayatımın sonuna kadar o beşere minnettar olurdum ve dua ederdim. Bu bahiste beşerler bilhassa dini hassasiyetleri münasebet göstererek organ bağışından uzak duruyorlar fakat bu hassasiyetin bir temeli yok. Öldüğünüz vakit ruhunuz vücudunuzdan ayrılır, vücudunuz ise toprak olur. Bu türlü bir durumda organ bağışıyla 4-5 kişinin hayatını kurtardığınızı düşünün. Bu bireylerin size edeceği dua emin olun ruhunuzu huzura erdirecektir” şeklinde konuştu.
“Benim yeğenim de diyalize girmek zorunda. Bazen uygun böbrek bulunduğunda hastaneye çağırılıyor. Onunla birlikte onlarca kişi de hastaneye gidiyor. Birinci asil, ikinci asil, birinci yedek diye onlarca kişi büyük umutlarla hastaneye gidiyor. Olumsuz sonuçlandığında bu insanların yaşadığı yıkımı düşünebiliyor musunuz? 7 kere hastaneye gitti bu çocuk ve her seferinde eli boş geri döndü.”
Diyaliz merkezinde birçok beşerle tanıştığını ve çok şiddetli süreçler yaşandığını paylaşan Yasemin Gündüz, “Genç bir çocukla tanıştım. Nişanlanmıştı ve evlilik için kadavra sırasında böbrek bekliyordu. Bu halde evlenirse meskenini geçindiremeyeceğini yahut kızın ailesinin buna razı olmayacağını düşünüyordu. Diyaliz merkezlerinde 3 yaşında diyalize giren çocuk gördüm. Çocuk kabloları çıkarmaya çalıştığı için annesi çok zorluk yaşıyordu. Organ naklini bekleyen siz de olabilirsiniz. Benim başıma bunların geleceğini ben bilmiyordum. Kimse başına ne geleceğini bilemez” diyerek, organ nakli konusunda herkesi daha hassas olmaya davet etti.
‘BEKLEME MÜDDETİ ORTALAMA 10 YIL’
Nakli gerçekleştiren İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı ve Organ Nakli Kısım Lideri Prof. Dr. Alp Gürkan da, “Şu anda ülkemizde 30 bine yakın böbrek hastası nakil listesine kayıtlı. Birçok hasta da organ çıkma oranının düşük olması ve listede bekleme müddetinin çok uzun olması nedeniyle listeye kaydolamıyor. Nitekim de listede bekleme mühleti ortalama 10 yıl civarındadır. Lakin uygun bir böbrek çıktığında birçok kıstas ortasında o böbreği alabilmek için en kıymetli puan hasta ile takılacak böbrek ortasındaki doku ahengine veriliyor” açıklamasında bulundu.
İstanbul’da konut uzmanlığı yapan ve uzun yıllardır böbrek yetmezliği yaşayan Yasemin Gündüz (44) bir müddet evvel diyalize bağlandı. “Diyalize girdiğimde saatlerim ve günlerim gidiyordu. Hayatımı verimli bir halde yaşayamıyordum” diyen Gündüz’ün tek bahtı böbrek nakli olmaktı lakin kadavradan uygun donör bulunamıyordu. Ukrayna’nın başşehri Kiev’de yazılım mühendisliği okuyan Tunahan Gündüz’ün (24) ise annesinin diyalize bağlı biçimde hayli sıkıntı kaideler altında hayatını devam ettirmesine artık gönlü el vermiyordu. Böbreğini annesine vermek istedi lakin anne Yasemin Gündüz bu teklifi kabul etmedi.
‘BİR BOMBA SESİYLE HER ŞEY DEĞİŞTİ’
Annesini nakil ameliyatına ikna etmek için Türkiye’ye gelmek isteyen Tunahan Gündüz, “Benim olağanda Türkiye’ye dönme planım yoktu. Ukrayna’da okulum devam ediyordu. Evvel dedemin ve teyzemin böbreği düşünüldü ancak bunun için yapılan testlerde nakil için uygunluk sağlanamadı. Sıra bana gelmişti ve bu sırada savaş başladı” diye konuştu. Savaşın beklenmedik bir anda başladığını belirten Gündüz, bu sebeple büyük bir şaşkınlık yaşadığını söz ederek yaşadığı o anları şöyle anlattı:
“Ben yurtta arkadaşlarımla birlikte kalıyordum. 23 Şubat’ı 24 Şubat’a bağlayan gece saat 02.00 üzere uyumak için yatağıma gittim. Yaklaşık 2 saat sonra şiddetli bir patlama sesiyle uyandım. Birinci günler hayli kaotik geçti. Bomba seslerinin akabinde sığınaklara koşuyorduk, sığınaklarda yatıp kalkıyorduk.”
Rus ordusuna ilişkin devasa bir konvoyun Kiev’e yaklaştığı tarafındaki haberlerin akabinde ülkeden ayrılmaya karar verdiğini söyleyen Gündüz, “Ben okurken tıpkı vakitte taksicilik yaparak masraflarımı çıkarıyordum. Bu emelle bir araç satın almıştım. Sığınaktayken bize Rus ordusunun devasa bir konvoyla Kiev’e ilerlediği ve yaklaşık 40 kilometrelik bir aralık olduğu haberi geldi. Ülkeden ayrılmak için son bahtım olduğunu düşündüm. Ukrayna’dan çıkmak 2 gün sürdü” dedi.
“Bizim için en büyük tasa kaynağı uçaklardı. Alçaktan uçan ve bombardıman yapan çok sayıda uçak vardı. Bu bombardıman vakit zaman bana o kadar yakın oluyordu ki otomobilime şarapnel modülleri saplandı.”
Kiev’den ayrılmaya çalışırken 6 ila 7 saat trafikte kaldığını söyleyen Gündüz, “Çevremizdeki ormanlarda gizlenen Ukrayna birliklerinin tank ve top atışlarını duyarak uyumaya çalışıyordum. Her uyuduğumda sonraki güne uyanamayacağımı düşünerek uyudum” diyerek yaşadığı güçlü anları aktardı.
Tunahan Gündüz Kiev’den ayrıldıktan sonra da birçok tehlike yaşadı. Savaşın en başından bu yana dünya basınında da ağır biçimde gündeme gelen ve Kiev’in batısında bulunan Jitomir bölgesinde büyük tehlike atlattığını tabir eden Gündüz, “Ukrayna ordusu büyük kent ve yerleşimlerin girişlerine denetim noktaları ve tahkimat yapmıştı. Bu sebeple sık sık durduruluyordum. Aracımın gerisinde Ukrayna Bayrağı ile birlikte Türk Bayrağı asılıydı. Askerler denetimleri sırasında Türk Bayrağı’nın uzaktan Sovyetler Birliği Bayrağı üzere algılanabileceği, bu sebeple başıma makus şeyler gelebileceği konusunda beni uyardı ve güvenlik için bayrağı kaldırmamı istedi. Esasen ben Jitomir’den ayrıldıktan çabucak sonra bu bölgede ağır çatışmalar ve bombardıman başladı” açıklamasını yaptı.
‘EN BÜYÜK SAVAŞ TÜRKİYE’DE BAŞLADI’
Kendisi için en büyük savaşın ise Türkiye’ye geldikten sonra başladığını belirten Tunahan Gündüz, “Annem benim böbreğimi istemiyordu. Uzun mühlet onu ikna etmeye çalıştım. Annemin iş yerine gidip oradaki arkadaşlarının da anneme bu hususta baskı yapmasını istedim. Annemi bir mühlet sonra ikna etmeyi başardık ve çabucak testler yapıldı. Böbreğim annem için uyumluydu, çabucak ameliyat günü verildi. Annem tekrar, ‘Şu an işlerim ağırlaştı, sonra bakarız’ üzere sözlerle süreci uzatmaya çalışarak naklin önüne geçmeye çalıştı lakin baskılarımız sonucunda ameliyatı da kabul etti” dedi. Annesine böbreğini vermesinin akabinde, “Dünyalar benim oldu” diyen Tunahan Gündüz, “Annemle birlikte daha uzun yıllar birlikte olabileceğim ve bu benim için bir böbrekten çok daha önemli” diye de ekledi.
‘EN SIKINTI KADEME BENİ İKNA ETMEK OLDU’
Uzun yıllardır böbrek yetmezliği yaşadığını belirten Yasemin Gündüz ise, “Ben 11 yıldır bu durumdan muzdarip biçimde yaşıyorum. Son 7-8 aydır diyalize gidip geliyordum. Diyaliz süreci benim için çok yıkıcıydı zira tıpkı vakitte işlerime de devam ediyordum. Son dönemlerimde artık mesai saatlerinde bedenim kendini bırakmaya başladı, yere düşüp yaralandığım oldu. Saçlarım dökülmeye başlamıştı. Oğlum tüm bunların akabinde dayanamayıp bu türlü bir karar aldı” diye konuştu. Ukrayna’da savaşın başlamasıyla birlikte kendisi için durumun daha da zorlaştığını belirten anne Gündüz, “Diyaliz ve işimin birebir anda devam etmesi beni çok makûs etkiliyordu. Bunun üstüne bir de Ukrayna’da savaş başlayınca kaygım daha da arttı. Oğlum oradaydı ve o Ukrayna’dan çıkana kadar benim için her şey çok daha güç oldu” şeklinde hislerini paylaştı.
“İş arkadaşlarım bana oğlum için bunu yapmam gerektiğini, beni kaybederse oğlumun büyük bir yıkım yaşayacağını söyleyince kabul ettim” diyen Yasemin Gündüz kelamlarına şöyle devam etti:
“Bu kararın doğruluğu yahut yanlışlığı üzerine hala düşünüyorum zira 24 yaşındaki oğlumun bir böbreğini aldım. Önümüzdeki yıllarda ne yaşayacak şimdi bilmiyoruz. Gelecekte şeker hastası olursa yahut bedeninde bir enfeksiyon tespit edilirse onun için her şey daha güç olacak. Bu sebeple ben çok istekli olmadım.”
‘HAYATIMIN SONUNA KADAR MİNNETTTAR OLURDUM’
İnsanların organ bağışı konusunda hassas olması gerektiğini vurgulayan anne Gündüz, “Hayatını kaybeden yahut beyin mevti gerçekleşen insanların organları onlarca kişiyi kurtarabilir ancak bu mevzuda toplumda büyük bir duyarsızlık var. Ben muhtaçlık duyduğum böbreği bir kadavradan almış olsaydım hayatımın sonuna kadar o beşere minnettar olurdum ve dua ederdim. Bu bahiste beşerler bilhassa dini hassasiyetleri münasebet göstererek organ bağışından uzak duruyorlar fakat bu hassasiyetin bir temeli yok. Öldüğünüz vakit ruhunuz vücudunuzdan ayrılır, vücudunuz ise toprak olur. Bu türlü bir durumda organ bağışıyla 4-5 kişinin hayatını kurtardığınızı düşünün. Bu bireylerin size edeceği dua emin olun ruhunuzu huzura erdirecektir” şeklinde konuştu.
“Benim yeğenim de diyalize girmek zorunda. Bazen uygun böbrek bulunduğunda hastaneye çağırılıyor. Onunla birlikte onlarca kişi de hastaneye gidiyor. Birinci asil, ikinci asil, birinci yedek diye onlarca kişi büyük umutlarla hastaneye gidiyor. Olumsuz sonuçlandığında bu insanların yaşadığı yıkımı düşünebiliyor musunuz? 7 kere hastaneye gitti bu çocuk ve her seferinde eli boş geri döndü.”
Diyaliz merkezinde birçok beşerle tanıştığını ve çok şiddetli süreçler yaşandığını paylaşan Yasemin Gündüz, “Genç bir çocukla tanıştım. Nişanlanmıştı ve evlilik için kadavra sırasında böbrek bekliyordu. Bu halde evlenirse meskenini geçindiremeyeceğini yahut kızın ailesinin buna razı olmayacağını düşünüyordu. Diyaliz merkezlerinde 3 yaşında diyalize giren çocuk gördüm. Çocuk kabloları çıkarmaya çalıştığı için annesi çok zorluk yaşıyordu. Organ naklini bekleyen siz de olabilirsiniz. Benim başıma bunların geleceğini ben bilmiyordum. Kimse başına ne geleceğini bilemez” diyerek, organ nakli konusunda herkesi daha hassas olmaya davet etti.
‘BEKLEME MÜDDETİ ORTALAMA 10 YIL’
Nakli gerçekleştiren İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı ve Organ Nakli Kısım Lideri Prof. Dr. Alp Gürkan da, “Şu anda ülkemizde 30 bine yakın böbrek hastası nakil listesine kayıtlı. Birçok hasta da organ çıkma oranının düşük olması ve listede bekleme müddetinin çok uzun olması nedeniyle listeye kaydolamıyor. Nitekim de listede bekleme mühleti ortalama 10 yıl civarındadır. Lakin uygun bir böbrek çıktığında birçok kıstas ortasında o böbreği alabilmek için en kıymetli puan hasta ile takılacak böbrek ortasındaki doku ahengine veriliyor” açıklamasında bulundu.
