Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı, TBMM’ye sunduğu internet kullanımı ve dijital bağımlılığa yönelik raporda, çocuklara müdafaa kalkanı olacak 13 teklife yer verdi. Çocuklara yasak getirmek yerine internetin inançlı kullanımının öğretilmesi, erken yaştan itibaren dijital mahremiyetin aşılanması gerektiği kaydedilen raporda, çocukların dijitalde geçirdikleri vakti azaltmak için de aile içi aktiviteler ve akran kümeleriyle farklı toplumsal, kültürel, sportif aktifliklerin düzenlenmesi tavsiye edildi.
Çocuklarda dijital ve internet bağımlılığına yönelik yapılan çalışmalarda bakanlığın riskleri gören ve ortadan kaldırmayı hedefleyen koruyucu-önleyici faaliyetlere odaklandığı söz edilen raporda, Davranışsal Bağımlılıklarla Gayret Ulusal Aksiyon Planı kapsamında “Dijital Bağımlılıkla Uğraş Kampanyası” çalışmalarına başlanıldığı, Çocuk Dayanak Merkezleri’nde dijital bağımlılıktan korunmaya yönelik alternatif toplumsal ve kültürel faaliyetlerin hayata geçirildiği bildirildi.
Farkındalık eğitimleri
Yalnızca Nisan 2022’de bin 525 gözetici aileye “bağımlılığı manaya ve yaklaşım” modülü ekseninde eğitim verildiği aktarılan raporda, 2022 yılı birinci üç ayı içerisinde 1.295 toplumsal, akademik, sanatsal, bilimsel-kültürel ve sportif aktiflik üzerinden 3.815 çocuğa ulaşıldığı, farkındalık eğitimlerine ise 4 bin 165 çocuğun iştirakinin sağlandığı kaydedildi.
Bakanlık bünyesinde risklerin tespiti ve önleyici çalışmalar için “7/24 Toplumsal Medya Çalışma Grubu”nun oluşturulduğu, bugüne kadar 1.519 içeriğe müdahale sisteminin işletildiği anlatıldı. Raporda, Küçükleri Muzır Neşriyattan Muhafaza Kurulu’nun faaliyetlerine de atıf yapılarak, “2018’den bugüne kadar 20.959 adet neşriyat incelemesi (gazete, aylık mecmua, haftalık mecmua, vadeli yayın vs.) yapılmış, 9.315 adet isimli uzmanlık evrakı karara bağlanmış, Mahkemelerden gelen ve re’sen 41 kitabın incelemesi yapılmış, bu 41 kitabın 29’u muzır bulunmuştur” tabirleri kullanıldı.
Raporda, Toplumsal ve Ekonomik Dayanak (SED) Hizmetlerinin Aktifliğinin Artırılması(Okul Destek) Projesi kapsamında ise 30 Nisan 2022 prestijiyle ortaokul çağında 11.142, lise çağında 5.621 olmak üzere 16.763 çocuğun etkin olarak projede yer aldığı belirtilerek “Bugüne kadar 81 vilayette ortaokul çağında 20.387 ve lise çağında 6.966 olmak üzere toplam 27.253 çocuk projeden faydalandırmıştır” denildi.
0-6 yaş çocukların gelişimini olumsuz istikamette etkileyecek içerikteki kitaplardan korunmasını sağlamak emeliyle, bin 120 kitabın incelenerek ebeveynler için uygun bulunan 472 kitaplık bir liste çıkarıldığı aktarılan raporda, “çocuk dostu söyleşilerin” yanı sıra, “Bilişim Teknolojileri ve İnternetin Şuurlu Kullanımı” başlıklı dijital risklere karşı eğitimlerin verildiği, bugüne kadar 8 bin 939 veli ve 7 bin 687 çalışana olmak üzere toplam 16 bin 626 bireye ulaşıldığı kaydedildi.
İhbar çizgisi oluşturuldu
Raporda çocukların ziyanlı içeriklerinden korunması maksadıyla vatandaşların karşılaştıkları ve çocukları örseleyeceğini düşündükleri içerikleri kesinlikle bildirmelerini sağlamak için 530 918 11 17 numaralı BİP ve WhatsApp ihbar sınırı oluşturulduğu belirtildi.
3 yaşına kadar ekran yasak!
Raporda, çocukların dijital risklerden korunması konusunda aileler tarafından dikkat edilmesi gereken 13 kritik teklif şöyle sıralandı:
1. 3 yaşına kadar çocuklar ekrana maruz bırakılmamalı.
2. Çocukları internetin risklerinden korumak ve internetin yanlışsız ve şuurlu kullanımı konusunda onlara yol göstermek öncelikli olarak ailelerin sorumluluğundadır. Ailelerin internetin gerçek ve inançlı kullanımı konusunda bilinçlenmesi ve çocuklarına rol model olması değerlidir.
3. Nasıl ki çocuklarımızı dışarıda başına makus bir şey gelebilir diye konuta hapsetmiyorsak, dijital ortamlar riskli diyerek çocukların internetten ve teknolojiden uzak bir hayat sürmelerine de neden olamayız. Burada kıymetli olan nokta çocuklara teknoloji kullanımını yasaklamak değil, teknolojinin şuurlu ve inançlı kullanımı konusunda onlara rehberlik etmektir.
Ziyanlı içerik filtresi
4. Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu tarafından sunulan İnançlı İnternet Hizmeti kapsamında internetteki ziyanlı içerikleri filtrelemeye yönelik fiyatsız olarak sunulan Çocuk Profili / Aile Profili hizmetlerinin kullanılması çocukların internetteki beklenen ziyanlı içeriklere karşı korunmasında yardımcı olacaktır.
5. Çocuklara internet ortamında karşılaşılan her bilgiye güvenmemesi gerektiği, yanlışsız bilgiye nerelerden ulaşabileceği öğretilmeli. Çocuklar rahatsız edici bir bildiri aldığında asla karşılık vermemesi ve ebeveynine anlatması gerektiğini bilmeli.
6. Çocuklara bilinmeyen bireylerden alınan e-postaların açılmaması gerektiği, internette çıkan her kontağa tıklanmaması gerektiği ve rastgele bir program/dosya indirmeden evvel ebeveyne danışılması gerektiği öğretilmeli.
7. Çocukların mahremiyetini korumak ebeveynlerin temel misyonları ortasındadır. Bu nedenle aileler çevrim içi ortamlarda çocuklarının fotoğraf, görüntü ve öteki bilgilerini paylaşırken dikkatli olmalı.
8. Aileler tarafından çocuklara internet ortamında özel ve ferdî bilgilerini asla paylaşmaması gerektiği nedenleri ile öğretilmeli. Çocuklara dijital mahremiyet şuuru erken yaşta aşılanmalı.
9. Çocukların internet ortamında tanımadıkları bireylerle arkadaş olmaması, tanıştıkları bireylerle bir ortaya gelmemesi ve çevrim içi görüşme yapmaması gerektiği öğretilmeli.
Aileler hayır demeli
10. Aileler çocuklarına hudut koymayı, şahısların sonları ve mahremiyeti ihlal eden istekleri karşısında hayır diyebilmeyi öğretmeli.
11. Çocukların oyun başında geçirdiği mühlet, oyun seçimi denetlenmeli. Ayrıyeten çocukların gelişimlerini olumsuz istikamette etkileyecek oyunlar oynamasına müsaade verilmemeli, bu üslup oyunların riskleri konusunda çocuklar bilgilendirilmeli.
12. Çocukların dijital ortamlarda geçirdikleri vakti azaltmak emeliyle aile içi aktiviteler düzenlenmeli, çocukların akran kümeleriyle farklı toplumsal, kültürel ve sportif etkinliklere katılması desteklenmeli.
13 . Aileler çocukları ile irtibat halinde ve çocuklardaki değişimi gözlemleyebilecek yakınlıkta olmalı.
YARIN: 2022 YILINDA DİJİTAL BAĞIMLILIKLA ÇABADA YENİ FAALİYETLER VE KARŞILAŞILAN PROBLEMLER NELER?
