Küresel iktisada yönelik artan sakinlik kaygısıyla talebin azalacağına ait öngörüler, geçen hafta emtia piyasasında satışların derinleşmesine yol açtı.
Özellikle ABD iktisadının resesyona gireceğine yönelik korkular piyasalarda öne çıkıyor. Emtia piyasası da kelam konusu telaşlardan ağır formda etkileniyor.
ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerinin devam eden “şahin” açıklamalarının hala agresif bir tonda olması, Banka’nın gelecek periyot atacağı adımların ülke iktisadını resesyona sokabileceği telaşını güçlendirirken, piyasalardaki satış dalgasını da derinleştirdi.
Analistler, mali sıkılaşmanın resesyon mümkünlüğünü güçlendirdiğini, bunun da ekonomik aktivitede sakinliğe yol açacağı telaşlarıyla emtia piyasasındaki talebi olumsuz etkilediğini belirtti.
Fed Lideri Jerome Powell’ın resesyon riskini kabul etmesiyle emtia piyasasındaki sert hareketler devam etti. Çin’de düşüş gösteren gayrimenkul piyasası ve ülkenin Kovid-19 tedbirleri de emtia piyasasındaki düşüşleri tetikliyor.
Geçen hafta altın yüzde 0,7, platin yüzde 2,7 ve gümüş yüzde 2,4 bedel kaybetti.
Parasal sıkılaşmanın ekonomik aktivitede sakinliğe yol açacağı beklentileri baz metal piyasalarında düşüşe yol açtı.
Geçen hafta 3,7533 dolarla Şubat 2021’den bu yana en düşük seviyeyi gören bakırın libresi haftayı yüzde 6,7 kayıpla tamamladı. Analistler, bakırın global ekonomik aktivitede ve bilhassa sanayi üretiminde baz alınan referans emtia olduğunu belirterek, jeopolitik risklerin yanında resesyona ait kaygıların artmasıyla bakıra olan talepte kayda kıymet düşüşler görüldüğünü tabir etti.
Geçen hafta alüminyum yüzde 2, nikel yüzde 10,8 ve kurşun yüzde 7,2 azalış kaydetti.
Analistler, bakır ve demir üzere üretimde değerli yer tutan metallerin bir müddettir düşüş eğiliminde hareket etmesinin de dünya genelinde çarkların yavaşladığına işaret ettiğini vurguladı.
KÖMÜRE OLAN TALEBİN ARTMASIYLA DOĞAL GAZ FİYATLARINDA SERT DÜŞÜŞLER GÖRÜLDÜ
Geçen hafta Brent petrolde yüzde 2,4 azalış oldu. New York Ticaret Borsası’nda süreç gören doğal gaz da haftayı yüzde 11,1 kayıpla tamamladı.
Küresel çapta kömüre olan talebin artmasıyla doğal gaz fiyatları geçen hafta düştü.
Küresel ekonomik büyümeye ait belirsizlikler ve Çin’de Kovid-19 salgınına yönelik önlemlerin büsbütün kalkmamış olması petrol talebine ait tasalara yol açarak fiyatların yükselişini baskılamaya devam ediyor.
ABD Lideri Joe Biden, ülkede artan akaryakıt fiyatlarıyla uğraş için Kongre ve eyaletleri vergi muafiyeti yapmaya davet ederken, petrol şirketlerine de daha çok petrol rafine etmeleri davetinde bulunmuştu.
Uzmanlar, Biden’ın bu atılımının her ne kadar tüketicilerin cebine katkıda bulunmayı amaçlasa da birebir vakitte talebi artırarak fiyatları yükseltebileceği ikazında da bulunuyor.
TARIM EMTİALARINDA SERT DÜŞÜŞLER GÖRÜLDÜ
Geçen hafta tarım emtialarında sert düşüşler görüldü.
Chicago Ticaret Borsası’nda süreç gören buğday 9,3425 dolarla 3,5 ayın, mısır 6,4550 dolarla 4 ayın, soya fasulyesi 13,9925 dolarla 5 ayın, New Yort Ticaret Borsası’nda süreç gören ekim vadeli pamuk 97,33 dolarla 9 ayın, ICE piyasasında da şeker 18,15 dolarla 3,5 ayın en düşük düzeyini gördü.
Böylece buğday haftayı yüzde 10,5, mısır yüzde 7,9, soya fasulyesi yüzde 7,4, pamuk yüzde 17,3 ve şeker yüzde 2 düşüşle tamamladı.
ABD ve Avrupa’da buğday hasadının beklentilerden süratli ilerlemesi, fiyatlarda bedel kaybına neden oldu. Ayrıyeten, Ukrayna buğdayı için ihracat koridoru oluşacağı haberleri de tesirli oluyor.
Rusya merkezli tarım danışmanlığı Sovecon, Rusya’nın 2022 buğday rekoltesi için iddiasını 0,6 milyon ton artırarak 89,2 milyon tonluk rekor düzeye çıkardığını açıkladı.
Analistler, emtia kümesinde merkez bankalarının “şahin” siyasetlerinden en fazla etkilenen eserlerden bir adedinin pamuk olduğuna işaret ederek, pamuğun da bakır üzere global ekonomik aktivitede referans kabul edilen emtialardan bir tanesi olduğunu vurguladı.
“Fed’in faiz artırımı ile birlikte ekonomik büyümede yavaşlama telaşları artırıyor”
Vadeli süreç ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, Fed’in faiz artırımı ile birlikte ekonomik büyümede yavaşlama kaygılarının arttığını söz etti.
Ergezen, ABD ve Avrupa’da buğday hasadının beklentilerden süratli ilerlemesinin kısa vadeli arz beklentilerini artırdığını belirtti.
Mısırdaki düşüşe değinen Ergezen, “Haftanın son gününde reaksiyon alımları olsa da hafta boyunca satış baskısının tesirli olduğunu gördük. Bilhassa yeni açıklanan üretim iddialarında artış olması, Rusya-Ukrayna savaşının tesirlerinin beklenildiği kadar makus olmadığı algısı oluşturdu. Hem üretim iddialarında hem de stok iddialarında artış vardı.” diye konuştu.
Ergezen, pamuğun haftayı sert düşüşle tamamladığını belirterek, Fed’in faiz artırımıyla ekonomik büyümeye yönelik kaygıların pamuk piyasasında satışların artmasına yol açtığını söyledi.
