Aslıhan Altay Karataş – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün Türkiye’ye resmi ziyarette bulunan İtalya Başbakanı Mario Draghi’yi ağırladı. Erdoğan ve Draghi, baş başa görüşmelerinin akabinde, Türkiye-İtalya Hükümetlerarası Doruğu toplantısına başkanlık etti. Tepeden sonra düzenlenen ortak basın toplantısında 9 alanda işbirliği muahedesi imzalandı. Erdoğan, ortak basın toplantısında özetle şunları söyledi:
25 MİLYAR DOLARI AŞACAK: Stratejik ortağımız ve NATO müttefikimiz, dostumuz İtalya ile üçüncü Hükümetlerarası Tepe toplantımızı icra ettik. İki Akdeniz ülkesi olarak hem bölgesel hem global mevzularda görüş alışverişinde bulunduk. Birçok alanda bağlantılarımızın kurumsallaşmasını pekiştirecek 9 muahedeyi imzaladık. Salgına karşın ticaret hacmimiz geçen sene yüzde 34’lük artışla rekor düzey olan 23 milyar doların üstüne çıktı. Mevcut sayılar bu sene 25 milyar dolar eşiğini rahatlıkla aşacağımızı gösteriyor.
SAVUNMADA İŞ BİRLİĞİNE VURGU: Türkiye-İtalya Ekonomik ve Ticaret Ortak Komitesinin üçüncü toplantısını sene içinde düzenlemenin bu açıdan faydalı olacağı konusunda mutabıkız. Şirketlerimizi iş birliklerini arttırmaları ve karşılıklı yatırımlarda bulunmaları istikametinde teşvik etmeye devam edeceğiz. İtalya ile tesis ettiğimiz askeri savunma bağlantıları ve savunma sanayi işbirliğimiz başka bir ehemmiyet taşıyor. Bu alandaki iş birliğimizi istişareler ve ortak projelerle güçlendirmek istiyoruz.
TÜRKİYE AB İÇİN DEĞERLİ: Halklarımız ortasındaki yakın bağların pekiştirilmesini teminen eğitim ve kültür alanında atılabilecek adımları görüştük. Bunların içinde en kıymetlilerinden birisi de Türk-İtalya Üniversitesi’nin kurulması teşebbüsüdür. Sayın Başbakan ile Türkiye-AB ilgilerini de değerlendirdik. İtalya’nın bu bağların geliştirilmesine yönelik dayanağı için kendilerine teşekkür ettik. Bölgemizdeki gelişmeler Türkiye’nin Birlik için ne derece değerli olduğu gerçeğini somut biçimde bir kere daha ortaya koydu. Temel olan bu basamakta Türkiye’nin üyelik perspektifinin güçlendirilmesidir. İtalya, Türkiye’nin üyeliğinin AB’ye sağlayacağı katma kıymetin şuurundadır. Bu takviyenin güçlenerek devam edeceğine inanıyorum. Bilhassa tepe vesilesiyle Ukrayna krizini de detaylı biçimde ele aldık. Sayın Başbakan ile ayrıyeten Libya başta olmak üzere başka bölgesel problemler hakkında görüş alışverişinde bulunduk. İtalya, güç alanında kıymetli ortağımızdır. Görüşmelerimizde Karadeniz’de Sakarya Gaz Alanında deniz altı boru döşemesindeki işbirliğimiz dahil güç güvenliğine dair ortak proje ve çıkarlara değindik.
KARADENİZ’DE TAHIL KORİDORU: Rusya ile Ukrayna ortasındaki müzakere sürecine geri dönülmesi ve Ukrayna tahılının Karadeniz’den ihracına yönelik BM planı hakkında görüş alışverişinde bulunduk. Karadeniz koridoru çok çok büyük ehemmiyet tabir ediyor. Bahisle ilgili olarak gerek Sayın Putin’in gerek Sayın Zelenskiy’in yaklaşımları değer arz ediyor. Görüşmelerimizi devam ettiriyoruz. Bu tahılın fakat buğdaydı, lakin arpaydı, bunların dünyaya ulaşımı kelam konusu. Örneğin bizim bu hususlarda ıstırabımız yok, ama dünyada ıstırap var, bilhassa Afrika’da önemli problem kelam konusu. Bizler bu hususta her iki öndere aracı olmayı ve bunu BM çatısı altında Sayın Guterres ile de görüşmek suretiyle devam ettirelim istiyoruz. Bir hafta 10 gün içinde bu görüşmelerimizi ağırlaştırıp sonuca ulaşmaya çalışacağız.
SAMP-T’DE SORUN YOK: (SAMP-T hava savunma sistemi gündeme geldi mi?) SAMPT-T bizim için üç ülke ortasında yani İtalya-Fransa-Türkiye ortasında büyük kıymet arz ediyor. En son NATO Tepesinde Sayın Macron ile mevzuyu etraflıca ele aldık. Kendileri de ‘bu mevzuyu Sayın Draghi ile görüşeceğim’ dediler. Bugünkü ikili görüşmemizde mevzuyu tekrar ele aldık. Savunma bakanlarımız da ele aldılar. Bir an evvel SAMP-T konusunda artık imza safhasına gelelim, imzaları atalım istiyoruz. Zira bizim savunma sistemlerimiz içinde bu büyük kıymet arz ediyor. Bu hususta Sayın Başbakan ile bu mevzuda mutabakatımız tam, rastgele bir dert kelam konusu değil. Tıpkı formda bu mevzuda Macron ile de mutabakatımız var. Temennim o ki bir an evvel imzaları atıp yola devam edelim. (Göçmenlerin geçişi konusunda ortak sistem kurulması gündeme geldi mi?) Bu bahiste geri itme gayretlerinde maalesef Yunanistan artık Avrupa’dan öte İtalya için tehlike arz etmeye başladı. Geri itmeler sistemsiz göçteki beşerler İtalya’ya hakikat sığınmaya çalışıyor. Biz geri itmelerde elimizden gelen tüm uğraşı göstererek bu insanları denizden toplamaya çalışıyoruz. Tıpkı meşakkat İtalya’nın da başında var.
‘Türkiye’nin gayretleri takdire şayan’
İtalya Başbakanı Draghi de şu bildirileri verdi: “Bugünün emeli iki ülke ortasındaki işbirliğini daha ileri götürmekti. Karşımızda büyük sınamalar var. Ukrayna savaşından başlayarak, burada birlikte çalışmak ve göğüslemek istiyoruz. Sürekliliği olacak istikrarlı bir barış peşindeyiz. Türkiye’nin arabuluculuk çalışmaları için büyük takdirimizi tabir etmek istiyorum. Bilhassa tahıl ambargosunun kaldırılması tarafındaki gayretleri çok takdire şayan. Dünyanın en yoksul ülkelerinde çok önemli felaketlere sebep olacak sınırlamalar bunlar. Guterres, BM’nin üzerinde çalıştığı plandan kelam etti. Türkiye’nin burada merkezi bir rolü var. Benim temennim Rusya’nın bu teşebbüse imkan vermesi ve bundan sonraki barış müzakerelerine bir açılış yapması.” İnsan hakları konusunda “Kadınlara karşı şiddeti kapsayan İstanbul Sözleşmesi’ne girmek yolunda Sayın Erdoğan’a telkinde, teşvikte bulundum” diyen Draghi, Libya konusunda ise “Libya’da istikrar ve istikrar hem Türkiye hem İtalya açısından son derece değerli. Barışın ve istikrarın sağlanması için Libya’da nelerin yapılması gerektiğini ele aldık. Her iki ülkenin bakış açısı olabildiğince birbirine yakın, gelecekte de bu bu türlü olacak” sözlerini kullandı.
İran’ı ziyaret edecek
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 19 Temmuz’da İran’a günübirlik ziyaret gerçekleştirecek. Türkiye-İran Yüksek Seviyeli İşbirliği Kurulu 7. Toplantısı kapsamında yapılan ziyaretin gündeminde “uzun vadeli iş birliği için yol haritası” olacak. Erdoğan, 4 yıl ortadan sonra İran’a yapacağı ziyarette İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile Tahran’da bir ortaya gelecek.
