İklim değişikliği ve kuraklık nedeniyle su kaynaklarının korunarak verimli kullanılmasının ehemmiyeti arttı. Artan dünya nüfusu, kuraklığa bağlı ziraî zorluklar, Kovid-19 salgını üzere üretimi zorlaştıran sebeplerle öngörülen global besin krizi de tarımda sürdürülebilirlik ve randımanı hayati kıymete taşıdı.
Bu kapsamda Tarım ve Orman Bakanlığı Ziraî Araştırmalar ve Siyasetler Genel Müdürlüğü, su kullanımının ağır olduğu tarımda gereksiz ve çok sulamanın önüne geçilmesi için DİSU Projesi’ni yürütüyor. Projede Türkiye’nin farklı bölgelerinde, o bölgelerin kritik eserleriyle ilgili çalışmalar yürütülüyor.
Projenin Ege Bölgesindeki kısmını yürüten Memleketler arası Ziraî Araştırma ve Eğitim Merkezi, mısır, buğday ve pamuk üzerinde çalışmalar yapıyor.
Deneme ekimlerinin yapıldığı arazi üzerinde uçan dronlardan toplanan bilgiler, bitkinin suya gereksinim duyup duymadığını, gereksinimi varsa hangi ölçüde su verilmesi gerektiğini ortaya koyacak. Proje sonunda elde edilen sonuçlar, çiftçilere yanlışsız sulama konusunda yol haritası sunacak.
Böylece çiftçinin suyu gerçek kullanması ve eserini verimli biçimde yetiştirmesi öngörülüyor. Çok ve gereksiz su tüketiminin engellenmesi ise kuraklığın tesirli olduğu devirde su kaynaklarının korunmasına imkan tanıyacak.
Su muhtaçlığını dronlar belirleyecek
Uluslararası Ziraî Araştırma ve Eğitim Merkezi Müdürü Tuncay Topdemir, AA muhabirine, çiftçilerin “vahşi sulama” ismi verilen salma sulama teknikleriyle bitkinin gereksiniminden fazla su kullanabildiğine dikkati çekerek, “Kullanılan tatlı su kaynaklarımızın çok büyük bir çoğunluğu tarımda kullanılmakta. Ve biz bu su tasarrufunu tarımda suyu faal kullanılarak sağlayabiliriz. Proje sonunda çiftçilerimiz kimi eserlerde kullanmış oldukları suyu neredeyse yüzde 50 oranında azaltarak sulamayı faal bir halde yapabilir olacaklar.” dedi.
Dijital teknolojiler kullanılarak çiftçilere sulamada yol gösterecek sonuçlar ortaya koymak istediklerini anlatan Topdemir, “Dünyada uydu fotoğraflarıyla kimi bitki gelişim parametrelerine ulaşılabiliyor. Ama bu sistemde havanın bulutlu olması ya da uydunun geçiş sıklığından ötürü birtakım dönemler kaçırılabilmekte. Drone teknolojisiyle havanın her türlü durumunda ve her şartta bitkinin su muhtaçlığını kestirim etmek üzere görüntüleme yapabiliyoruz. Münasebetiyle uydu imajlarıyla yapılan tahminlemeye nazaran avantajlı bir durum ortaya çıkmış oluyor.” tabirlerini kullandı.
Topdemir, dronların bitkiye güneşten gelen ışıkların yansımasını ölçebilen multispektral ve termal kameralar taşıdığını, yansıtma bedellerinin bitkinin gelişimi, su muhtaçlığı üzere bilgiler taşıdığını söyleyerek, bu sayede çiftçinin tarlaya gitmeden eserin gelişimi ve su gereksinimini istediği an görebileceğini belirtti.
Elde edilen bilgileri yer gözlemleriyle de doğrulayarak tahminlemenin çok yüksek pahayla doğruluğunu tespit ettiklerini anlatan Topdemir, projenin iş gücünün azaltılması ve maliyetlerin aşağı çekilmesinde de faydalı olacağını lisana getirdi.
Saha uygulamaları 2021 yılının kış aylarından itibaren uygulanmaya başlanan projenin üç yıl süreceği tabir edildi.
