Amerikan Forbes mecmuasında Paul Iddon imzasıyla yayımlanan tahlilde; Türkiye’nin ürettiği Bayraktar TB3’ün savaş terminolojisine getirebileceği yenikler ve İHA’nın özelliklerinden bahsedildi.
Bu konseptin başarılı olması durumunda; öbür ülkelerin de savaş gemilerinde emsal sistemi kullanmaya başlayabileceğine değinilerek, TB3’ün selefi TB2’yi ihracat muvaffakiyetinde geçeceği tabir edildi. Bu mevzu hakkında konuşan bir uzman ise; “Bu, Türkiye’nin bir ‘drone üstün gücü’ olarak yerini sağlamlaştırmaya çalıştığının da bir göstergesi” dedi.
İşte Forbes tarafından yayımlanan tahlilin tam çevirisi:
“Türkiye, bu yıl yeni Bayraktar TB3 insansız hava aracını piyasaya sürmeye hazırlanıyor. Bu yeni silahlı insansız hava aracı; Libya, Suriye, Dağlık Karabağ ve son olarak Ukrayna’daki savaş başarılarıyla tanınan TB2’nin halefi olarak piyasaya çıkarılacak. TB3, selefi TB2’den farklı olarak kısa pistlerden ve gemi güvertelerinden hareket edecek biçimde tasarlandı. Türkiye ayrıyeten, donanmasının yeni amiral gemisi TCG Anadolu’yu da bu yıl da hizmete sokmayı planlıyor. Türkiye daha evvel TCG Anadolu için, beşinci jenerasyon F-35’in B yani donanma versiyonunu sipariş etmişti. Fakat, Rusya’dan S-400 hava savunma füze sistemleri edinen Ankara’nın, 2019’da rastgele bir F-35 satın alması engellendi.
“TCG ANADOLU’YA 50 CİVARINDA TB3 YERLEŞTİRİLECEK”
Türkiye bu gelişmeden sonra, F-35’lerin yerine TCG Anadolu’ya yeni geliştirdiği TB3’leri konuşlandırmayı ve temel olarak TCG Anadolu’yu bir S/İHA gemisi olarak kullanmaya karar verdi. Katlanabilir kanatları sayesinde, tamamlandığında TCG Anadolu’ya 30-50 adet ortası TB3 yerleştirilebilecek.
Tüm bu gelişmelerin akabinde ortaya çıkan gerçek; Türkiye’nin tasarlama, geliştirme ve yerleştirme kabiliyetine sahip olduğunu kanıtladığı bir şey varsa, o da silahlı insansız hava araçlarıdır.
“DİĞER ÜLKELERE İHRAÇ EDİLEBİLİR”
Türkiye yalnızca yeni amiral gemisi için TB3’ler üretmekle yetinmiyor. Türkiye yeni ürettiği TB3 insansız hava araçlarını TB2’de yaptığı üzere öteki ülkelere ihraç etmeyi hedefliyor.
TB2 ve TB3 üreticisi Baykar’ın CEO’su Haluk Bayraktar, mart ayında yaptığı açıklamada, ‘Yeni insansız hava aracımız TB3, Japonya’nın Izumo sınıfı platformları için çok uygun olacak’ açıklamasında bulundu. Bu açıklamadan da anlayacağımız üzere; Bayraktar yeni bir maksadın peşinde olabilir.
Danimarka’da SDÜ’de Savaş Çalışmaları Kısmı’nda Yardımcı Doçent olan James Rogers bahis ile ilgili değerlendirmesinde; ‘Japonya’nın Izumo sınıfı gemileri, VTOL (dikey kalkış ve iniş) helikopterler için tasarlandı. Bu nedenle klâsik bir uçak gemisinden daha küçük. Bununla birlikte TB3, kısa pist uçak gemilerine kalkış ve iniş için özel olarak tasarlandı ve katlanabilir kanatlara sahip. Türkiye bu projesi ile kıymetli bir yetenek boşluğunu doldurmaya hazır’ açıklamasında bulundu.
“DİĞER ÜLKELER DE MİSAL ADIM ATABİLİR”
F-35B’lerin Türkiye’ye ihraç edilmemesinden ötürü TB3’ler, Türkiye’nin TCG Anadolu amfibi hamle gemisine operasyonel taarruz hava gücü sağlayacak. Şayet Türkiye’nin bu projesi başarılı olursa, misal gemilere sahip başka ülkelerin de amfibi akın gemilerinin ‘drone gemilerine’ dönüştürdüğünü görebiliriz.
Baykar ayrıyeten; TB3 insansız hava araçlarını yalnızca TCG Anadolu için üretmenin yanı sıra, deniz alanında kullanılan askeri dronlarla ilgili gelişmekte olan pazara da hakim olmayı hedefliyor olabilir.
Rogers bu gelişme ile ilgili; ‘Denizcilik alanı için havadaki dronlar, askeri drone gelişiminde büyük ve gelişmekte olan bir pazardır. Rusya üzere ülkeler, gemilerden mancınıklarla fırlatılan büyük dronları deniyor. Türkiye, ulusal askeri kullanım ve gelecekteki potansiyel milletlerarası satışlar için TB3 ile bu pazarda şimdiden başı çekiyor’ sözlerini kullanıyor.
“TB3 EŞSİZ BİR SATIŞ POTANSİYELİ SUNUYOR”
Pekala TB3, selefi olan TB2’nin ihracat muvaffakiyetini tekrarlayabilir mi? Michael Baker, ‘TB2; Libya’dan Ukrayna’ya kadar bir çok alanda, dünyanın önde gelen drone sistemi olarak kendini kanıtladı. TB3’ler, TB2’nin dünya çapındaki operasyonel muvaffakiyetini geride bırakacak. Çeşitli aktörlerin, bu gücü berbata kullanımını azaltmak için sorumlu bir formda satılması gerekli. Zira, TB3’ün BLOS uçuş kabiliyeti ve otomatik kalkış-iniş üzere özellikleri, TB3’ün TB2’ye kıyasla eşsiz bir satış potansiyeli olduğunu gösteriyor. Bu, Türkiye’nin bir ‘drone muhteşem gücü’ olarak yerini sağlamlaştırmaya çalıştığının da bir göstergesidir’ açıklamasında bulundu.”
