Enerji ve Alışılmış Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “2011’de başlayan çalışmalarımızda toplam 6 yıl içerisinde 125 bin 193 metre sondaj yapıldı. 59 bin 121 numune toplandı alandan. Bunların tahlilleri yapıldı ve tahliller sonucunda da 694 milyon ton az toprak elementi keşfi gerçekleştirilmiş oldu. Bu keşifle dünyanın en büyük ikinci rezerv alanı oldu” dedi.
Eskişehir’in Beylikova ilçesinde 694 milyon ton ender toprak elementi rezervi keşfedildi. 17 farklı toprak elementinin bulunduğu rezerv, dünyada Çin’in 800 milyon tonluk rezervinin akabinde ikinci en büyük rezerv olarak kayda geçti. Az toprak elementleri, fiber optikten uydu haberleşmesine, akıllı füzelerden yakıt hücrelerine kadar 20’den fazla alanda kullanılıyor.
Enerji ve Natürel Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez bu çerçevede, incelemelerde bulunmak için Beylikova’ya geldi. Bakan Dönmez burada, ETİMADEN Beylikova Florit Barit ve Az Toprak Elementleri İşletme Müdürlüğü’nü ziyaret ederek medya temsilcileri ile bir ortaya geldi. Akabinde Dönmez, bu işletmede yer alan, inşaatı yıl içerisinde tamamlanacak ve yıllık bin 200 ton cevher işlenecek Pilot Tesis hakkında bilgi aldı. Daha sonrasında Bakan Dönmez, Beylikova Cevher Sahası’nda yapılan saha araştırmaları esnasında açılan galeride incelemelerde bulundu. Bakan Dönmez burada beraberinde Bakan Yardımcısı Onur Kalaycı ile ETİMADEN Genel Müdürü Serkan Keleşer’den ayrıntılı bilgi aldı.
694 MİLYON TONLUK BİR REZERVİMİZ KELAM KONUSU
Bakan Dönmez burada yaptığı konuşmada, Eskişehir’in dünyada tarihe geçen bir keşifle karşı karşıya olduğunu belirterek, “Bu hafta başında cumhurbaşkanımız Kabine Toplantısı sonrası Millete Sesleniş Programı’nda bu keşfi açıklamıştı. Bu alandaki çalışmalarımız çok öncesine kadar gidiyor lakin en somut çalışmalar, ETİMADEN’e geçtikten sonra 2011’de başlıyor. Burada toplam 6 yıl içerisinde 125 bin 193 metre sondaj yapıldı. 59 bin 121 numune toplandı alandan. Bunların tahlilleri yapıldı ve tahliller sonucunda da 694 milyon ton az toprak elementi keşfi gerçekleştirilmiş oldu. Bu keşifle dünyanın en büyük ikinci rezerv alanı oldu. En büyük saha Çin’deki bir alanda 800 milyon tonluk bir rezerve sahip. Türkiye’de Eskişehir Beylikova’da da 694 milyon tonluk bir rezervimiz kelam konusu” diye konuştu.
BİRÇOK ALANDA KULLANILAN ÜRÜNLER
Dönmez, ender elementlerin dünyada nadiren bulunmasından ötürü her vakit bedelli olduğuna vurgu yaparak, “Son derece pahalı elementler. Dünyanın her yerinde bulunmadığı için de bunlara erişim o kadar kolay değil. Son derece stratejik, teknolojik eserlerde kullanılan hususlardan bahsediyoruz. Havacılık, savunma ve uzay sanayiin yanı sıra tıp sanayii olmak üzere birçok alanda az ya da çok ölçüde olmakla birlikte kullanılan eserler. Biz, şu anda bu sahanın önündeyiz. Az evvel arkadaşlarımızla birlikte ardımızdaki arama emelli bir galerinin içerisindeydik. Yaklaşık 100 metrelik bir galeri” dedi.
Bakan Dönmez, Beylikova Cevher Sahası’nda kurulacak endüstriyel tesis ile 17 ender toprak elementinin 10 adedini üretebileceklerini lisana getirerek, “Yıllık 570 bin ton cevheri işleyeceğiz. Bu işlenen cevherden 10 bin ton az toprak oksidi elde edeceğiz. Ayrıyeten 72 bin ton barit, 70 bin ton florit, 250 ton toryum üretilecek. Burada bilhassa toryumun altını çizmek istiyorum. Yeni nükleer teknolojilerde yeni yakıt olarak önümüze büyük fırsatlar sunacak bir madenden bahsediyoruz. Bu yıl içerisinde pilot tesisin suramı tamamlanacak, üretime geçeceğiz. Bir yıl içerisinde de bu pilot tesisin üretim sonuçları incelenecek. Bu Ar-Ge çalışmasını tamamladıktan sonra da hızla endüstriyel üretim tesisinin inşaatına başlayacağız” sözlerini kullandı.
TEDARİK ZİNCİRİNİN BÜTÜN ESERLERİNİ BURADA GERÇEKLEŞTİRME İMKANINA SAHİBİZ
Bakan Dönmez, maksatlarının uç eser üretmek olduğuna dikkati çekerek, “O uç eserleri üretecek teknolojiyi geliştirip bu alandan gerekli üretimi sağlamak. Elbette evvel kendi sanayimizin muhtaçlık duyduğu hususları üreteceğiz. Lakin ihtiyacımızdan fazla olanı da yurt dışına ihraç etme imkanına sahip olacağız. Türkiye İktisat Modeli’nde sıkça tabir ettiğimiz, yatırım, istihdam, üretim ve ihracat odaklı yeni iktisat modelimizin hoş örneklerinden birisi olacak. Birinci eserden sonra esere kadar tedarik zincirinin bütün eserlerini burada gerçekleştirme imkanına sahip olacağız” diye konuştu.
“Cevheri işlemeden sattığınızda 1 ünite kazanıyorsanız bunu orta eser haline getirdiğinizde 10 kat, uç eser haline getirdiğiniz 100 kat daha bedelli hale getirebiliyorsunuz”
Bakan Dönmez, şöyle devam etti:
Eğer çıkardığınız cevheri işlemeden sattığınızda 1 ünite kazanıyorsanız bunu orta eser haline getirdiğinizde 10 kat, uç eser haline getirdiğiniz 100 kat daha kıymetli hale getirebiliyorsunuz. Hele bunu bir teknolojik alette kullandığınızda artık orada çarpanların sayısı nihayetinde ürettiğiniz teknolojik eserle muadil hale geliyor. Maksadımız, yüksek teknolojili, katma bedelli eserleri bu alandan üretip insanımızın hizmetine sunmaktır” dedi.
Bakan Dönmez konuşmasının akabinde Eskişehir Valiliğini ziyaret etmek üzere yola çıktı.
