BDDK elinde makul bir orandan fazla döviz nakdi olan bağımsız kontrole tabi şirketlerin bankalardan yeni TL kredi almasını engelleyen bir karar aldı.
BDDK tarafından Cuma günü yayımlanan heyet kararına nazaran 15 milyon lira karşılığı, yani yaklaşık 900,000 dolar yabancı para nakit varlığı bulunan şirketler, etkinleri yahut yıllık satış gelirlerinin %10’undan fazla yabancı para nakit varlığı tutuyorlarsa TL cinsi nakdi ticari kredi kullanamayacak.
Reuters’ın görüş aldığı üç bankacılık kaynağı, bankaların kredi kullandırmaya devam etmek için sürecin netleşmesini ve ayrıntıları takip ettiğini belirterek, kimi bankaların bu yüzden yeni kredi kullandırmayı şu anda durduğunu söyledi.
Bir bankacılık kaynağı, “Kararda bağımsız kontrole tabi olma şartı ön şart. Şayet bağımsız kontrole tabi değilse şirket etkilenmez bu karardan. Bu türlü olan çok sayıda şirket de var tabi. Lakin bağımsız kontrole tabi olma koşulu da sıkılaştırılırsa o vakit kapsam değişir” dedi.
BDDK tarafından ayrıyeten dün yapılan basın açıklamasında, kararın kimi şirketlerin TL kredi kullanıp döviz almasını engellemek için alındığı tabir edilerek, “Bazı şirketlerin… döviz konum fazlası bulunmasına karşın, TL kredi kullanarak döviz alımı gerçekleştirdikleri… görülmüştür. Yani üretime, istihdama, yatırıma gitmesi gereken uygun şartlı TL ticari kredi kaynakları… döviz alımı emeliyle kullanılmaya devam etmektedir” denildi.
TL’NİN CAZİBESİNİN ARTIRILMASI HEDEFLENİYOR
Türkiye’de 2018’den itibaren TL’nin negatif gerçek getirisi başta olmak üzere pek çok sebepten ötürü bireylerin ve şirketlerin tasarrufları dövize kaydı.
TCMB’nin geçen yıl enflasyonda başlayan yükselişe karşın siyaset faizini düşürmesi ve %70’i aşan enflasyona karşın siyaset faizini yıl başından bu yana %14 düzeyinde muhafazası yatırımcıların TL’den uzaklaşmasına neden oldu.
TL geçen yıl %44, bu yıl ise %20’nin üzerinde paha yitirirken, iktisat idaresi geçen yıldan bu yana TL’nin daha fazla bedel kaybetmemesi için bir dizi tedbir açıkladı.
Ekonomi idaresi olarak liralaşma stratejisi olarak özetlenen bu tedbirler bir yandan döviz talebini sınırlamayı, enflasyon karşısında negatif getirisi olan TL’ye olan talebi artırmayı, başka yandan da TCMB’nin döviz rezervini artırmayı amaçlıyor.
Sermaye piyasaları danışmanlığı alanında hizmet veren OMG Capital Advisors İdare Heyeti Lideri Murat Gülkan, kararın bankaların ve şirketlerin faaliyet şartlarını zorlaştırabileceğini söz ederek, “Arzu edilen reaksiyon şirketlerin döviz fazlalarını satması üzere duruyor, fakat diğer sonuçlar, istenmeyen yan tesirleri de olabilir. O şirketler TL’ye de geçebilirler yahut o parayı ne için biriktirdilerse öbür işler de yapabilirler, hammadde yahut menkul değer alabilirler” dedi.
Gülkan, son periyotta ani ve kapsamlı düzenleme değişikliklerinin sık sık yapıldığına dikkat çekerek, “Sistemin dayandığı temel taşı merkez bankasının siyaset faizi. O temel taşını yanlış yerleştirince onun kusurlu sonuçlarını düzenlemek için geçtiğimiz haftalarda gördüğümüz ve en son bu karar üzere sıra dışı adımlar atmak gerekiyor” dedi.
Kararın akabinde TL, dolar karşısında birinci reaksiyon olarak hacimlerin zayıfladığı Cuma akşamı 17.3750’den 16.50’ye kadar geriledikten sonra bu sabah 16.03’e kadar geriledi. TL daha sonra kazanımlarını kısmen geri vererek 16.7230’dan süreç gördü.
