Dolar/TL yeni haftaya sert düşüşle girdi. Kur yüzde 4’ü aşan gerilemeyle 16,10 düzeyinin altını test etti. Böylece dolar/TL’de 26 Mayıs tarihinden bu yana en düşük düzey görülmüş oldu. Pekala dolar ve altındaki düşüş kalıcı olur mu? Gram altın 949 liraya inerken, dolar 16.09 liraya kadar geriledi, euro ise 17.02 lira düzeyini gördü. Bahisle ilgili milliyet.com.tr’ye açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Sefer Şener şu tabirleri kullandı:
“Özellikle BDDK’nın son kararı TL cinsi kredilerin amaçlı kullandırımına yönelik olarak liralaşma stratejisi kapsamında alınmış kıymetli bir makroihtiyati adım olarak gözükmektedir.
Bağımsız kontrole tabi şirketler için alınan bu karar KOBİ üzere daha küçük işletmeleri içermemektedir. Ayrıyeten bu karar hem büyük işletmeleri hem de yabancı para nakdi varlıkları faal ya da cirodan büyük olanının yüzde 10’u aşması durumunda kelam konusu olacaktır. Zira birtakım büyük işletmeler hem kasalarında önemli manada döviz tutmakta hem de çok düşük faiz oranlarıyla Türk lirası kredi kullanmaktadırlar.
Dolayısıyla bu piyasada bir yandan dolar kurunu daha üst düzeylerde tutarken bir yandan da liralaşma stratejisinde olumsuz durumlar ortaya çıkarabilmektedir.
“83 MİLYAR DOLAR ŞİRKETLERE AİT”
Kısa vadede kurlar üzerinde çok süratli tesiri görülen bu karar ilerleyen basamaklarda bir müddet de olsa tesirini sürdürecektir. Zira şu anda bankalarda yaklaşık olarak 216 milyar dolar döviz hesabı bulunmaktadır. Bu döviz hesaplarının yaklaşık 133 milyar doları bireylere aittir. 83 milyar doları ise hukukî bireylere yani şirketlere aittir.
83 milyar dolarlık hükmî şahıslara ilişkin hesapların da yüzde 80’ine yakını BDDK’nın almış olduğu bu karar kapsamına giren şirketlere aittir. Yani ellerinde büyük oranlı döviz tutan bu şirketlerin ilerleyen evrede dövizden çok liralaşmaya yönlendirilmesi amaçlanmaktadır.
Eğer şirketler bu karar ışığında kur muhafazalı mevduat üzere enstrümanlara yönelirse kurdaki gerileme aşikâr bir müddetliğine de olsa kalıcı hale gelecektir. Bir de buna yaz aylarındaki turizm gelirlerindeki artış eklendiğinde en azından kurun daha üst düzeylere taşınması yeniden muhakkak bir devir için engellenmiş olacaktır.
Aslında bakıldığında özgür işleyen piyasa sistemine dönük çok önemli bir kısıtlama yoktur. 2011 sonrası devirde alınan birtakım kararların aksisi durumunda olan bu karardaki ana maksat TL’nin güçlenmesi, dövizdeki süratli artışın ise engellenmesi biçiminde ortaya çıkmaktadır. Uzun vadede piyasalar tekrardan tarafını bulacaktır.
Eğer bu karar yeni bir kadro gibisi kararlarla ilerleyen evrelerde desteklenirse kurdaki geri çekilme kalıcı olabilecektir. Lakin yeni birtakım enstrümanlar ortaya konulmadığı sürece orta ve uzun vadede istikametin yine üst olma riski yüksektir.”
