İstanbul Teknik Üniversitesi İTÜ Güç Enstitüsü Nükleer Araştırmalar Ana Bilim Kısmı Lideri Prof Dr Ahmet Kadıköy Escort Durmayaz Rusya Ukrayna Savaşı nedeniyle Batılı ülkelerin yaptırımlarına cevap olarak Rusya’nın güç arzında kesintiye gitmesinin sonuçlarını kıymetlendirdi
Yaşanan güç krizinin Avrupa ülkelerini ve ABD’yi alternatif tahlillere yönelttiğini belirten Durmayaz ABD’nin Bostancı Escort çeşitli sebeplerle kapatmayı planladığı nükleer tesislerinin faaliyetlerini sürdürebilmek için 6 milyar dolarlık bir fon ayırdığını hatırlattı
Prof Dr Durmayaz Bu fonla sağlanan mali takviyeyle ABD deki finansal zorluklar sebebiyle kapatılması Ümraniye Escort gündemde olan kimi nükleer güç santrallerinin çalışmasının devamını sağlamak amaçlanıyor ve ekonomik riskler nedeniyle kapatılmış birtakım nükleer santrallerin ise tekrar kullanıma açılması hedefleniyor diye konuştu
Enerji krizinden en olumsuz etkilenen Ataşehir Escort bölge olan Avrupa da da nükleer güce yönelimin arttığına dikkati çeken Durmayaz şöyle devam etti
Avrupa ya bakacak olursak elektriğinin yaklaşık yüzde 16 sını 13 reaktör ile nükleer santrallerden sağlayan Anadolu Yakası Escort İngiltere 8 nükleer reaktörün daha inşasına başlayacağını ve bunun için 120 milyon sterlinlik bir kaynak ayıracağını açıkladı Belçika ise 2025 yılında kapatmayı planladığı birtakım nükleer santrallerin faaliyet mühletini 10 yıl uzattı Yani buradan şunu görüyoruz Avrupa’ya Rusya’dan sağlanan güç arzının azalması kısmen de olsa Avrupa’da nükleer santrallere eğilimi artırdı Nükleer santrallerin tekrar kıymet kazandığını rahatlıkla söyleyebiliriz
AVRUPA’DA GÜÇ KRİZİ DERİNLEŞEBİLİR
Türkiye nin Ukrayna ve Rusya ortasındaki krizde tarafsız kalması sayesinde Rusya’dan doğal gaz tedariki konusunda Avrupa ülkelerinden farklı bir pozisyonda olduğunu belirten Durmayaz şunları kaydetti
Rusya NATO üyesi Avrupa ülkelerinin birçoklarını Ukrayna krizinde karşısında taraf olarak görüp Rusya dan sağlanan doğal gazı keserek ya da azaltarak onları cezalandırmaya çalışıyor Türkiye için bu türlü bir durum kelam konusu değil Fakat Avrupa için bu yaşanıyor bu kriz Avrupa için daha da artabilir daha da derinleşebilir
Enerji arz güvenliğinin zedelenmesinin ülkeleri farklı yaklaşımlara ittiğini anlatan Durmayaz Avrupa ülkelerinin güç tasarrufunu ve bununla birlikte güç konusundaki yatırımlarını ve araştırmalarını daha da artıracağını güce daha fazla kaynak ayıracağını vurguladı
Prof Dr Ahmet Durmayaz şunları söyledi
Ülkeler doğal gazdan sağlayamadığı enerjiyi başka kaynaklardan sağlamak durumunda kaldılar Yenilenebilir güç tesislerinin mevcut kapasitelerini artırmak çok kısa müddette gereğince mümkün değil Bu yüzden bugün için ellerinde ne imkan varsa onları kullanmaya mecburlar Avrupa ülkeleri doğal gaz arzındaki bu azalmayı telafi etmek için yalnızca nükleer değil kendi ülkelerinde üretebildikleri ya da kolay kolay tedarik edebildikleri kömür üzere fosil yakıtlar varsa onları kullanan tesisleri de tekrar devreye alacaklar
Uzun vadede tüm gücün yenilenebilir kaynaklardan sağlanması daha uygun
Bir ülkenin elektrik gereksinimindeki anlık dalgalanmalar sırasında daima tedarik edilmesi gereken en az güç ölçüsü olan baz yüke değinen Durmayaz şu yorumu yaptı
Baz yükün arzını kesintisiz bir halde sağlamak için ya fosil yakıtlı tesislere ya da nükleer tesislere muhtaçlığımız var Baz yükün üzerinde kalan yükleri güneş gücü rüzgar gücü ya da öteki yenilenebilir güç tiplerinden sağlayabiliriz Hidroelektrik santraller de değerli lakin hava sıcak yahut kuraklık olduğu vakit su tedariki azaldığı için hidrolik santrallerde de elektrik üretimi azalıyor Sonucunda nükleer ya da fosil yakıtlı santrallerin kullanımına bugün prestijiyle mecburuz
Yenilenebilir güç kaynaklarının elektrik gereksiniminin değerli bir oranını karşıladığını ve bu oranın daima arttığını bildiren Durmayaz yenilenebilir gücün baz yük kaynağı olamamasının arzın süreksizliği sorunundan kaynaklandığını söyledi Durmayaz Güneşten gelen güç gündüz var gece yok ya da dört mevsim güneş gücü tıpkı ölçüde elde edilemiyor Gün içinde saatten saate değişiyor Öte yandan rüzgar belirli vakitlerde ve farklı süratlerde esiyor Yani yenilenebilir güç kaynaklarının sürekliliği ve münasebetiyle arz güvenliği bugün için gereğince yok sözlerini kullandı
Yenilenebilir gücün tamamlayıcı statüden çıkarak tüm güç gereksiniminin karşılanabileceği bir kaynak haline gelmesi temennisinde bulunan Durmayaz şu değerlendirmelerde bulundu
1000 megavat elektrik gücünde çalışarak elektrik üreten bir fosil yakıtlı örneğin kömürlü santral bir yılda yaklaşık 6 milyon ton civarında karbondioksit emisyonu yapıyor ve sonucunda bu gazın oluşturduğu sera tesiri global ısınmanın ve hasebiyle da iklim değişikliğinin artmasına sebep oluyor Bunun tabiata ve yaşama tesiri çok büyük Nükleer santrallerde ise bugün Ukrayna da karşılaştığımız üzere askeri krizler vakit zaman yaşandığında bu durum birtakım insanları güvenlik konularında daha hassas hale getirebiliyor Sonuçta yeni teknolojik gelişmeler sağlanması suretiyle temennimiz uzun erimde yenilenebilir gücün tüm güç muhtaçlığını karşılayabilecek hale gelmesidir
Yenilenebilir gücün fosil ve nükleer santrallerin yerini alabilmesi için güç depolama sistemlerinin gelişmesi gerektiğinin altını çizen Durmayaz Depolama sistemlerinin gelişip güç üretimi depolanması ve münasebetiyle arzı kesintisiz hale geldiği vakit yenilenebilir güç oransal olarak artarak nükleerin de fosil yakıtların da yerini alabilir Ancak bugün için bunun maliyeti çok yüksek ve teknolojik olarak çok büyük ölçüde güç depolamak bugün pratikte pek mümkün değil diyerek kelamlarını tamamladı
