Fahiş kira artışına karşı hükümet yüzde 25 oranında sınırlama getirmişti. Buna nazaran 1 Temmuz 2023 yılına kadar kira artış oranı yüzde 25 olarak sabitlendi. Meskenini yeni kiraya verecek olan kimi fırsatçıların yeni kontratları 2 temmuz tarihine ertelendiği belirtiliyor. Ayrıyeten birtakım mesken sahiplerinin ise hava parası istediği istikametinde argümanlar gündeme geldi. Pekala yeni konuta çıkacak olan kiracılar bu bahiste ne yapmalı? İşte karşılığı…
Gayrimenkul Uzmanı Rodi Kayım kimi konut sahiplerinin açıktan hava parası istemesi ve yeni yapılacak olan kira kontratlarını 2 Temmuz tarihine ertelemek istemesini kıymetlendirdi:
“2 Temmuz 2022’de kira kontratını başlatmak istiyorlar. Bir dahaki artış 2023 2 Temmuz olacak haliyle sabit orana takılmayacak ve TÜFE üzerinden bir artış olacak. Peşin kira isteyenler, yüzde 25 olmasına karşın yüzde 100 artış olmasını isteyenler var. Burada tek meskeni olanlar için muafiyet getirilebilirdi. Yalnızca konut kirasıyla geçinenler var.
Buradan aldığım kirayı ben de kiracı olduğum yere veriyorum diyen beşerler var burada bir muafiyet getirilebilirdi. Öteki taraftan kiracılar mağdurlar. Yasa çıkmasına karşın kimse bunu dinlemiyor işin açıkçası.
HAVA PARASI ARGÜMANLARI HAKKINDA
Evi kiraya veriyorsunuz kira 2 bin TL yıllık 24 bin TL yapıyor. Biz kira mukavelesini düşük gösterelim ortadaki farkı bize ver diyorlar. Bunlar var. Kiracı kirayı ödüyor fakat mal sahibine vergi çıkıyor. Yüksek kiralarda adam 10 bin lira kira ödüyorsa yıllık 120 bin lira kira ödüyor. Bunu düşük gösteren, senet yapanlar var. Yıllık kirayı senet olarak alıyor. “
TÜKONFED Genel Lideri Aydın Ağaoğlu ise mevzuyla ilgili şu tabirleri kullandı:
“Yasa çıktı ancak baştan sağma çıktı. İlgili uzmanla, sivil toplum kuruluşlarıyla görüşülmedi. Bir tane konutu olan kiraya veren var. O kirayla geçiniyor. Birde 60 dairesi olup kiraya verenler var. Bir dairesi olanla 60 dairesi olan bir kefeye konur mu? Yasa çıktı, inşallah düzeltilir. Orada bir eksik taraf daha var. Yeni kiraya verecek olanlar, mesken sahipler, kirası 1500 lira olan konutu 4500 yaptılar. Gayrimenkulün vergiye matrah teşkil eden bedeli var. Onun belirli bir oranı yıllık kira olarak belirlenebilirdi.
Hava parası alınıyor. Neye nazaran hava parası alınıyor. Arz talep istikrarı değişti. Kontratı bugün yapıyor. Başlangıç tarihini ve bitiş tarihini açıktan alıyor. 2 Temmuz 2023 yapıyor. Yüzde 25’lik artırım sınırlaması bitiyor.
KİRACILAR NE YAPMALIDIR?
Ben kiracı olsam bugün kontrat yapsam. Benim kontrat bitiş tarihim 1 Temmuz 2023 ise, bana 2 Temmuz yazıyorlarsa kontratı imzaladıktan sonra meskene taşınırım. Ben mesken sahibine bir bildiri gönderirim. Derim ki ben sıkıntı durumdayım, koyduğunuz kontratı imzaladım, 15 günlük kirayı size açıktan ödedim onunda vergisini ödemek zorundasınız diye ileti gönderirim bu da elimde kanıt olur.
Sonra tahliye taahhütnamesi alıyorlar ikinci hile de bu. Sana konutu veririm şu kadar hava parası ve tarihsiz tahliye taahhütnamesi imzalayacaksın. Bunu da ileti göndererek bahsederim. Bunlar kalıcı data saklayıcısı olarak Whatsapp’ımda durur. Yarın beni mahkemeye vermeye kalktığında problem yaşar.
Senet imzalayan kiracılara diyorum ki sizin elinizde büyük bir koz var. Konut sahibinizle bağınız kiralama münasebetidir. Sizden açıktan senet almakla vergi kaçakçısı durumuna girdi.
KİRANIN BİR KISMININ ELDEN ÖDENMESİ HAKKINDA
Kira artış talebinde bulunurken mesken sahibi 5 bin lira kirayı 2 bin lira resmi alıyor. Bankadan 2 bin 500 lira açıktan alıyorsa 2 bin 500 lira üzerinden artış talebinde bulunur. Kayıtlarda 2 bin 500 lira gözüküyor. Ya da kirasını alamadığı taktirde bunun tüzel yollarına başvurduğunda 2 bin 500 lira üzerinden hak talep edebilir mesken sahibi. Konut sahipleri açıktan para alarak aslında kendi ayaklarına sıkıyorlar. Kiracılar düşük kiraya vermeyip devam edip açıktan para vermeyi kesebilir. Mesken sahipleri bu durumda ne hak sav edebilir?”
Fahiş kira artışına karşı hükümet yüzde 25 oranında sınırlama getirmişti. Buna nazaran 1 Temmuz 2023 yılına kadar kira artış oranı yüzde 25 olarak sabitlendi. Meskenini yeni kiraya verecek olan kimi fırsatçıların yeni kontratları 2 temmuz tarihine ertelendiği belirtiliyor. Ayrıyeten birtakım mesken sahiplerinin ise hava parası istediği istikametinde argümanlar gündeme geldi. Pekala yeni konuta çıkacak olan kiracılar bu bahiste ne yapmalı? İşte karşılığı…
Gayrimenkul Uzmanı Rodi Kayım kimi konut sahiplerinin açıktan hava parası istemesi ve yeni yapılacak olan kira kontratlarını 2 Temmuz tarihine ertelemek istemesini kıymetlendirdi:
“2 Temmuz 2022’de kira kontratını başlatmak istiyorlar. Bir dahaki artış 2023 2 Temmuz olacak haliyle sabit orana takılmayacak ve TÜFE üzerinden bir artış olacak. Peşin kira isteyenler, yüzde 25 olmasına karşın yüzde 100 artış olmasını isteyenler var. Burada tek meskeni olanlar için muafiyet getirilebilirdi. Yalnızca konut kirasıyla geçinenler var.
Buradan aldığım kirayı ben de kiracı olduğum yere veriyorum diyen beşerler var burada bir muafiyet getirilebilirdi. Öteki taraftan kiracılar mağdurlar. Yasa çıkmasına karşın kimse bunu dinlemiyor işin açıkçası.
HAVA PARASI ARGÜMANLARI HAKKINDA
Evi kiraya veriyorsunuz kira 2 bin TL yıllık 24 bin TL yapıyor. Biz kira mukavelesini düşük gösterelim ortadaki farkı bize ver diyorlar. Bunlar var. Kiracı kirayı ödüyor fakat mal sahibine vergi çıkıyor. Yüksek kiralarda adam 10 bin lira kira ödüyorsa yıllık 120 bin lira kira ödüyor. Bunu düşük gösteren, senet yapanlar var. Yıllık kirayı senet olarak alıyor. “
TÜKONFED Genel Lideri Aydın Ağaoğlu ise mevzuyla ilgili şu tabirleri kullandı:
“Yasa çıktı ancak baştan sağma çıktı. İlgili uzmanla, sivil toplum kuruluşlarıyla görüşülmedi. Bir tane konutu olan kiraya veren var. O kirayla geçiniyor. Birde 60 dairesi olup kiraya verenler var. Bir dairesi olanla 60 dairesi olan bir kefeye konur mu? Yasa çıktı, inşallah düzeltilir. Orada bir eksik taraf daha var. Yeni kiraya verecek olanlar, mesken sahipler, kirası 1500 lira olan konutu 4500 yaptılar. Gayrimenkulün vergiye matrah teşkil eden bedeli var. Onun belirli bir oranı yıllık kira olarak belirlenebilirdi.
Hava parası alınıyor. Neye nazaran hava parası alınıyor. Arz talep istikrarı değişti. Kontratı bugün yapıyor. Başlangıç tarihini ve bitiş tarihini açıktan alıyor. 2 Temmuz 2023 yapıyor. Yüzde 25’lik artırım sınırlaması bitiyor.
KİRACILAR NE YAPMALIDIR?
Ben kiracı olsam bugün kontrat yapsam. Benim kontrat bitiş tarihim 1 Temmuz 2023 ise, bana 2 Temmuz yazıyorlarsa kontratı imzaladıktan sonra meskene taşınırım. Ben mesken sahibine bir bildiri gönderirim. Derim ki ben sıkıntı durumdayım, koyduğunuz kontratı imzaladım, 15 günlük kirayı size açıktan ödedim onunda vergisini ödemek zorundasınız diye ileti gönderirim bu da elimde kanıt olur.
Sonra tahliye taahhütnamesi alıyorlar ikinci hile de bu. Sana konutu veririm şu kadar hava parası ve tarihsiz tahliye taahhütnamesi imzalayacaksın. Bunu da ileti göndererek bahsederim. Bunlar kalıcı data saklayıcısı olarak Whatsapp’ımda durur. Yarın beni mahkemeye vermeye kalktığında problem yaşar.
Senet imzalayan kiracılara diyorum ki sizin elinizde büyük bir koz var. Konut sahibinizle bağınız kiralama münasebetidir. Sizden açıktan senet almakla vergi kaçakçısı durumuna girdi.
KİRANIN BİR KISMININ ELDEN ÖDENMESİ HAKKINDA
Kira artış talebinde bulunurken mesken sahibi 5 bin lira kirayı 2 bin lira resmi alıyor. Bankadan 2 bin 500 lira açıktan alıyorsa 2 bin 500 lira üzerinden artış talebinde bulunur. Kayıtlarda 2 bin 500 lira gözüküyor. Ya da kirasını alamadığı taktirde bunun tüzel yollarına başvurduğunda 2 bin 500 lira üzerinden hak talep edebilir mesken sahibi. Konut sahipleri açıktan para alarak aslında kendi ayaklarına sıkıyorlar. Kiracılar düşük kiraya vermeyip devam edip açıktan para vermeyi kesebilir. Mesken sahipleri bu durumda ne hak sav edebilir?”
