İstanbul Finans Merkezi Kanunu, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kanun ile Türkiye Cumhuriyeti’nin finansal rekabet gücünün milletlerarası alanda artırılması, finansal piyasalar ile eser ve hizmetlerin gelişmesine ve derinleşmesine katkıda bulunulması, memleketler arası finans ve sermaye piyasalarına entegrasyonun güçlendirilmesi amaçlanıyor. Bu sayede İFM’nin önde gelen global finans merkezlerinden biri olmasının sağlanması hedefleniyor.
Kanun kapsamında, iştirakçilerin faaliyetlerine ait müsaade, ruhsat, lisans ve gibisi onay müracaatları ile bunların çalışanlarına ve bu çalışanların bakmakla yükümlü olduğu bireylere ait müsaade ve onay üzere müracaatların yapılabilmesi gayesiyle kamu kurum ve kuruluşlarının ilgili ünitelerinin vazife alacağı tek durak ofis oluşturulacak.
Tek durak ofiste; Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı temsilcileri ile bu bakanlıklarca gerekli görülmesi halinde bunların bağlı, ilgili, bağlı kuruluşları yahut bu bakanlıkların kontrolünde olan kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcileri ve ilgili ilçe belediyesi temsilcileri yer alacak.
İFM’de gerçekleştirilecek iş ve süreçlerin tek elden takibini yapmak ve tek durak ofiste yer alan kamu kurum ve kuruluşları ortasındaki uyumu sağlamak maksadıyla tek durak ofis, Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi tarafından sevk ve yönetim edilecek.
İhtiyaç duyulması halinde farklı bakanlık, kamu kurum ve kuruluşları da tek durak ofise dahil edilebilecek. Tek durak ofisin işleyişine dair adap ve temeller uygulama yönetmeliğinde düzenlenecek.
FİNANSAL HİZMET İHRACATI
Katılımcı evrakı alarak finansal faaliyet gösteren kuruluşların yurt dışında yerleşik şahıslara sundukları finansal hizmetler, hizmetten son olarak yurt dışında faydalanılması şartıyla, finansal hizmet ihracatı olarak pahalandırılacak.
Finansal kuruluşların kendi nam ve hesabına gerçekleştirdikleri türev süreçleri, portföylerine varlık alma yahut portföylerinden varlık satma süreçleri ile yurt içinde yerleşik şahısların tasarruflarını yurt dışına çıkaran faaliyetleri, hizmetleri ve süreçleri finansal hizmet ihracatı olarak değerlendirilmeyecek.
VERGİ VE ÖTEKİ MALİ YÜKÜMLÜLÜKLERE AİT İSTİSNA
Katılımcı dokümanı almış finansal kuruluşlar tarafından İFM’de gerçekleştirilen finansal hizmet ihracatı niteliğindeki faaliyetler kapsamında elde edilen karların yüzde 75’i kurumlar vergisi matrahının tespitinde, kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıyeten gösterilmek kuralıyla, kurum karından indirilecek. Lakin bu oran, süreksiz husus kapsamında kurumların 2022 ila 2031 yılları vergilendirme devirlerine ilişkin kurum çıkarları için yüzde 100 olarak uygulanacak.
Kurumlar vergisine ve harçlara ait ek muafiyet getiren birebir süreksiz unsur doğrultusunda, iştirakçi dokümanı almış finansal kuruluşların İFM’de bulunan merkez ve şubelerinden, finansal faaliyet harçları 5 yıl müddetle alınmayacak.
Ayrıca İFM’de gerçekleştirilen finansal hizmet ihracatı niteliğindeki süreçler ile bu süreçler nedeniyle lehe alınan paralar, banka ve sigorta muameleleri vergisinden müstesna olacak. Kelam konusu faaliyetlere ait süreçler her türlü harçtan ve bu süreçlere yönelik düzenlenen kağıtlar damga vergisinden müstesna tutulacak.
GELİR VERGİSİNDEN MÜSTESNA DURUMLAR
Katılımcı dokümanı almış finansal kuruluşların İFM’de istihdam ettikleri işçiye ödenen aylık fiyatın gerçek safi pahasının yurt dışında en az 5 yıllık mesleksel deneyime sahip bireylerde yüzde 60’ı, yurt dışında en az 10 yıllık mesleksel deneyime sahip bireylerde ise yüzde 80’i gelir vergisinden müstesna olacak.
Bu fıkra kapsamında belirtilen istisna, İFM’de çalışmaya başlamadan evvelki son 3 yılda Türkiye’de çalışmamış olan işçinin fiyat gelirlerine uygulanacak.
İFM’de yer alan taşınmazların kiralanmasına dair süreçler her türlü harçtan ve bu süreçlere ait düzenlenen kağıtlar damga vergisinden muaf tutulacak. En az üç ülkede faal olarak faaliyet gösteren iştirakçilerin bölgesel hazine ve finansal idare merkezleri hakkında da bu unsur kararları uygulanacak.
İFM BÖLGESİ’NİN YÖNETİLMESİNE DAİR GEÇİŞ HÜKMÜ
Kanun ile ortak düzenlemeler ve yabancı işçi istihdamına ait kısımlar de düzenlenirken, taşınmazlara yönelik hususlar de belirlendi.
Kanunun uygulanmasına ait yordam ve asıllar ile öbür konuların Cumhurbaşkanı tarafından çıkarılan uygulama yönetmeliğinde düzenleneceği karar altına alınırken, süreksiz husus ile İFM Bölgesinin yönetilmesine dair geçiş belirlendi.
Buna nazaran, İFM’de tüm altyapı ve üstyapının işletilmesi, yönetilmesi, bağımsız kısımların ve alanların kiralanması ile kamuya ilişkin olan ve imar planında belirlenen işlevler doğrultusunda ilgili kurumlara tahsis edilmiş alanlar hariç olmak üzere genel hizmetlere ayrılmış yol, meydan, yeşil alan, park ve gibisi yerlere dair her türlü idare faaliyeti 20 yıl mühletle yönetici şirket tarafından gerçekleştirilecek.
Kat malikleri şurası, ada temsilciler konseyi ve toplu yapı temsilciler heyetine ilişkin yetkiler İFM’de bulunan taşınmazlar açısından 20 yıl mühletle yönetici şirket tarafından kullanılacak.
