Prostat kanseri, sık görülen lakin toplumsal farkındalığı gereğince oluşmamış bir hastalık. Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Sofikerim kansere bağlı ölümlerde ikinci sırada yer alan prostat kanserini, “Prostat, yaklaşık olarak bir ceviz büyüklüğünde, erkeklerde mesanenin altında yerleşmiş, üreme faaliyetleri için çeşitli salgılar üreten bir organdır. Prostat kanseri ise prostat dokusunu oluşturan kimi hücrelerin olağandışı seyrederek tümör oluşturması sonucu meydana geliyor. Tümörler, prostatın yalnızca muhakkak bir kısmında gelişebileceği üzere birden çok kısmında da gelişebiliyor” diyerek açıkladı.
Hastalığın erken devirlerinde çoklukla hiçbir belirti vermediğine değinen Prof. Dr. Sofikerim, hastalığın gelişim sürecini, “Tedavi edilmezse vakitle büyüyerek idrar kanalına baskı yaratabiliyor. Bu türlü hastalarda idrar yapmayla ilgili kimi şikayetler görülüyor” formunda tanım ederek prostat kanseriyle ilgili gerçek bilinen yanlışları da sıraladı:
1- Prostat kanseri sadece yaşlı erkeklerde görülür
Her vakit olmasa da evet, fakat hastaların değerli bir kısmı da 50 ve daha genç yaşta olan erkekler. Bu nedenle, erken teşhis için 50 yaşın altındaki erkeklere de prostat kanseri taraması öneriliyor. Bilhassa ailesinde prostat kanseri olan şahısların 40 yaşından sonra denetimlere başlaması daha değerli hale geliyor.
2- Şikayetim yoksa prostat kanseri yoktur
Hayır! Prostat kanseri en az şikayet veren kanserlerin başında geliyor. Bilhassa erken evredeki kanser hastalarında şikayet oluşmuyor. Lakin ilerleyen evrelerde şikayetler başlıyor.
3- Prostat kanseri süratli ilerlemez
Çoğu prostat kanserinin yavaş ilerleme eğiliminde olduğu doğrudur. Lakin değerli bir kısım hastada, kanser çok saldırgan ve süratli seyredebiliyor.
4- Ailemde prostat kanseri yok, ben de olmam
Aile hikayesi ve birtakım ırklar prostat kanseri riskini artırsa da birçok hastanın ailesinde prostat kanseri yoktur ya da bilinmiyordur. Yapılan çalışmalar hastaların lakin yüzde 15’inin ailesinde prostat kanseri hikayesi olduğunu gösteriyor. Birinci derece akrabalarından birinde prostat kanseri olanlar bireylerde risk 2 kat, ailesinde 2 bireyde prostat kanseri görülüyorsa risk 5 kat, üçünde görülenlerde ise 11 kat artıyor.
5- PSA prostat kanser testidir
Kan örneğiyle bakılan PSA (prostat spesifik antijen) kanserli hücreden değil, prostat tarafından salgılanan bir belirteçtir. PSA’nın bir tarama testi olduğunu söyleyen Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Sofikerim kanda yüksek olmasının, prostata bağlı birtakım problemlerin olduğuna işaret ettiğini söylüyor. Kanserde olduğu üzere kanser dışı birçok prostat hastalığında da PSA yüksekliği görülebilir.
6- PSA testi muayenenin yerini tutar
Sadece PSA’ya bakılırsa, prostat kanserlerinin yaklaşık dörtte birini atlamış, gözden kaçmış olur. PSA’nın yükselmediği kimi prostat kanserlerinde teşhis konabilme bahtı rektal muayene ve prostat multiparametrik MR tetkiki sayesinde olur.
7- Prostat kanseri etrafıma ya da eşime bulaşabilir
Prostat kanseri bir enfeksiyon hastalığı üzere bulaşıcı bir hastalık değil. Cinsel alaka ile de bulaşmıyor.
8- Prostat kanseri tedavisi sonucunda idrar kaçırma ya da iktidarsızlık kaçınılmazdır
Prostat kanser ameliyatları yahut ışın tedavisi sonrası görülebilen meselelerin en sık idrar kaçırma ve iktidarsızlık mümkünlüğü olması doğrudur. Fakat günümüzde gelişmiş tıbbi usuller laparoskopik ve robot yardımlı laparoskopik cerrahi ve tecrübeli ellerde bu problemler hayli az görülür.
9- Birtakım yiyecekler ve sık cinsel alaka prostat kanserine neden olur
Prof. Dr. Mustafa Sofikerim ne sık cinsel alakanın ne de birtakım yiyeceklerin, prostat kanseri nedeni olmadığını belirtiyor. Prostat kanseri riskini yükselten etkenlerin başında genetik özellikler ve sigara üzere ziyanlı alışkanlıklar geliyor.
10- Yanlışsız beslenme ve vitamin destekleri, bitkisel ilaçlarla ile prostat kanserinden büsbütün korunabilirim
Beslenme ve ömür şeklinin genel manada kanser oluşum süreçlerinde olumlu tesirlere sahip olduğu bilinse de, sadece bu sistemlerle prostat kanserinin tedavi edileceği fikri yanlıştır.
