Müzayedeye çıkan bir öteki farklı eser ise Tevfik Fikret’in (1867-1915) kendi el yazısıyla “Servet-i Fünûn aile-i edebiyesidir hâle-i ışık üzere Fikret’in” beytinin yer aldığı Rübab’ın Yanıtı isimli yapıtıdır. 9 sayfadan oluşan küçük bir kitapçık halinde birinci kez 1911’de neşredilen Rübab’ın Cevabı’nda Tevfik Fikret, yıllarca emek verdiği Servet- Fünûn’un ve gençlerin kadirşinaslığına duyduğu memnuniyeti söz ederek gelecekten ümit var olduğunu vurgulamaktaydı. Rübab’ın Karşılığı piyasaya çıkar çıkmaz tükenmiş ve yapıtının bir günde tükenmesine Tevfik Fikret çocuk üzere sevinmiştir. Beşir Ayvazoğlu, Tevfik Fikret üzerine yazdığı biyografik yapıtında Rübab’ın Cevabı’nın yayınlanma serüveninden etraflıca bahsetmektedir. Tevfik Fikret’in bugüne kadar bilinmeyen bir beytinin yazılı olduğu Rübab’ın Yanıtı hem edebiyat dünyası hem de koleksiyonerler için heyecan uyandıracağı kesinlikle.
ÂKİF’İN MEKTUBU MÜZAYEDEDE
İstanbul Müzayede klasik hâle gelen Anılar ve İmzalar Müzayedesi’nin dördüncüsüyle koleksiyonerler ve sanatseverleri selamlıyor. 23 Haziran’da online olarak gerçekleşecek müzayedede imzalı kitap, mektup, fotoğraf, mecmua, yazma eser, belge-doküman ve plağa kadar geniş bir yelpazede 550’den fazla eser yer alıyor. Bilhassa imzalı kitap ve mektupların öne çıktığı Anılar ve İmzalar’da Mehmet Âkif’ten Tevfik Fikret’e Sait Faik’ten Recaizade Mahmut Ekrem’e şair ve müelliflerin el yazıları dikkat çekiyor.
Mehmet Âkif’in yakın dostu ud virtüözü, bestekâr ve ressam Şerif Muhiddin Targan’a yazdığı 7 Temmuz 1934 tarihli daha evvel hiç yayınlanmamış mektubu da müzayededeki eserler ortasında çabucak göze çarpıyor. Mektubun muhtevasından evvel Şerif Muhiddin ve Mehmet Âkif’in dostluklarından bahsetmek yerinde olur. Bilen Işıktaş’ın Şerif Muhiddin Targan üzerine kaleme aldığı Peygamber’in Dâhi Torunu Şerif Muhiddin Targan: Çağdaşlaşma, Kişiselleşme ve Virtüozite isimli kitapta Şerif Muhiddin ile Mehmet Âkif’in dostlukları, mektuplaşmaları ve sanat anlayışları da bahis edilmektedir. Şerif Muhiddin Targan (1892-1967) Osmanlı Devleti’nin son Mekke buyruğu Şerif Ali Haydar Paşa’nın oğludur. Mehmet Âkif ile Şerif Muhiddin’i tanıştıran ise İsmail Hakkı İzmirli’dir. İsmail Hakkı Beyefendi, Şerif Ali Haydar Paşa’nın oğulları Muhiddin Beyefendi ve Abdülmecid Bey’e Çamlıca’daki Şerifler Köşkü’nde özel ders vermektedir. Bir kezinde Mehmet Âkif de İsmail Hakkı Beyefendi ile birlikte köşkte ağırlanır. Orada Şerif Muhiddin’in ud taksimini dinleyen Mehmet Âkif hayli etkilenir. Şerif Muhiddin tarafından Çamlıca’daki köşkte yapılan haftalık musiki toplantılarının müdavimlerinde biri de artık Mehmet Âkif’tir. Akif, onun fazilet ve irfanına bilhassa musikisine meftun olmuştur. 1936’da vefatına kadar da dostlukları devam etmiş sık sık iki dost mektuplaşmıştır. Bu mektupların birkaçı da çeşitli yapıtlarda neşredilmiştir.
İKİ DOSTUN DERTLEŞMESİ
Âkif, Safahat’ın yedinci kitabı olan ve içerisinde birden fazla hüzünlü gurbet günlerinin hissiyatını taşıyan kırk iki manzumenin yer aldığı 1933’de Kahire’de basılan Gölgeler’i Şarkın Tek Dâhî-i San‘atı Şerif Muhiddin Beyefendi’ye Hâtıra-i Ta‘zîm kelamlarıyla Şerif Muhiddin Bey’e ithaf etmiştir. Bu ithaf Âkif ve Şerif Muhiddin ortasında edebi bir dostluk nişanesidir. Gölgeler’de yer alan ve Âkif’in sıhhatinde yayınlanan son yapıtı olan “Sanatkâr” isimli manzume ile Safahat’ın dışında kalan şiirlerinden “Şark’ın Yegâne Dâhî-i San’atına” başlıklı şiiri de temelinde Şerif Muhiddin’i ve sanatını anlatmaktadır. Şerif Muhiddin Beyefendi de 1924 yılında tamamladığı Hüzzam Saz Semai’sini, hocam büyük şair Mehmet Âkif’e naçiz bir ithaf formunda Âkif’e adamıştır. Dikkat edilirse bu iki dostun birbirlerine ithaf ettikleri eserler estetik, didaktik ve biçimsel bir telaş ya da maksatla değil muhakkak bir özü olan iç yaşantıyla ve ruhla kaleme alındığı görülmektedir.
Âkif’in kaleminden canım, iki gözüm yegâne medâr-ı mübahatım Şerif Muhiddin Beyefendi hitabıyla başlayan mektupta ise fotoğraf, musiki ve şiire dair satırların yanı sıra İsmail Hakkı İzmirli, Abdülhak Hamid, İbnülemin Mahmud Kemal, Şerif Cafer Paşa, Mithat Cemal, Babanzâde Ahmet Naim, Şerif Fazıl Beyefendi üzere isimlerden kelam ediliyor. Mektubun muhtevası, bahsi geçen isimler ve yerler göz önünde bulundurulduğunda Mehmet Âkif Mısır’da Şerif Muhiddin Beyefendi de İstanbul’da olmalıdır. Âkif mektubunda Gölgeler’de yer alan “Sanatkâr” şiiri hakkında “üstad-ı muazzam” dediği Abdülhak Hamid’in kanılarını merak ederek “üstad-ı muazzam Abdülhak Hamid Beyefendi’nin kemâl-i tazim iltifatlarına karşı nasıl arz-ı şükran edeceğimi bilemiyorum. Kemal-i tazim ve tahassurla mübarek ellerini öperim. Cenab-ı Hak afiyetlerini daim buyursun. Yeniden Maçka Palas’ta mı ikamet buyuruyorlar? Kendilerine takdim cüretinde bulunduğum yedinci kitapta sanki güzellerine giden bir kesime tesadüf buyurmuşlar mı? Özellikle Sanatkâr manzumesi hakkındaki mütaalarına muttali olmayı pek istek ederim.” diyor.
RESİMLER ÜZERİNE
Mektubun ileriki kısımlarında Şerif Muhiddin’e “Ressamlarla muharrirlerle ber-devam mı? Hiç yeni fotoğraf yaptınız mı? Yakında konser vermek tasavvuru var mı? Yeni semaileri dinleyen erbâb-ı sanat nasıl buldu?” diye Âkif çeşitli sorular sormakta “bunlara dair düzgün haberler alırsam tabi çok mutlu olacağım” demektedir. Bu satırlar Âkif’in Şerif Muhiddin’in fotoğraf ve musiki üzerine yaptığı çalışmaları yakından takip ettiğini göstermesi bakımından epey kıymetlidir. Âkif yakın dostlarından Babanzade Ahmed Naim Bey’den haber alamadığı mektubunda“Naim Bey’in ahval-i sıhhiyesine dair kimseden mufassal haber alamıyorum, onun için çok üzülüyorum” formunda tabir ediyor. Gerçekten Naim Beyefendi mektubun yazıldığı tarihten yaklaşık bir ay sonra 13 Ağustos’ta vefat etmiş bu elim hadise üzerine Mehmet Âkif “Nâim’in vefat haberi üzerime dağ üzere yıkıldı” diyerek ıstırabını lisana getirecektir.
Mehmet Âkif okunaklı bir yazıyla ve samimi bir üslupla Şerif Muhiddin’e yazdığı mektubunu 7 Temmuz 1934 tarihini atarak son veriyor.
ABASIYANIK’IN KİTABI
Anılar ve İmzalar’da dikkate paha bir öbür eser ise Sait Faik Abasıyanık’ın (1906-1954) Çığır kitabevi tarafından 1939’da yayınlanan ikinci öykü kitabı olan Sarnıç. Eser, üzerinde Sait Faik’in kendi el yazısıyla Osmanlıca ve Türkçe düzenlemelerinin yer alması bakımından koleksiyonluk bir kıymet taşıyor.
FOTOĞRAFLAR ANILIYOR
Atatürk, İsmet İnönü, Ahmet İstek, Goltz Paşa, Edhem Nejat, İstek Tevfik, Reşad Ekrem Koçu, Feyhaman Duran, Ümit Yaşar Oğuzcan, Tahirül Mevlevi, Necip Fazıl ve İbnülemin Mahmud Kemal üzere meşhur isimlerin fotoğrafları ile çeşitli imzalı dokümanlar da Anılar ve İmzalar Müzayedesi’nde görülebilir.
