İhsan Dindar – milliyet.com.tr / [email protected]
İlk olarak tüm dünyayı etkileyen koronavirüs salgını sürecindeki karantina günleriniz nasıl geçiyor. Neler hissediyorsunuz bu süreçte?
Neredeyse bir yıl oluyor. Elbette de bu işin çok farklı yüzleri de var. Bu kuvvetli süreçte Türkiye’ye gelip Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası ile çalabiliyor olmaktan dolayı kendimi çok memnun, şanslı ve minnettar hissediyorum. Bu konser için neredeyse bir yıldır bekliyordum. Gerçekleştiremeseydik bu beni çok üzecekti. Çevrimiçi imkânlarla da olsa Türk müzikseverler için çalmak memnunluk verici bir şey. Karantinada geçen bu bir yıl çok sıkıntı olsa da ben daima olumlu kalmaya odaklandım. Olağanda pek de vakit geçirmediğim konutumda sabırla yaşamayı öğrendim. Bu süreçte yemek yapmayı da öğrendim. Her şeyden kıymetlisi daha yaratıcı olabilmeye çalıştım. Karantinanın başladığı birinci periyotta kendimi boşlukta hissediyordum. Zira insanlara karşı çalamıyordum. Müziğin hoşluklarını paylaşamayınca kendimi boşlukta hissediyorum. Bu yüzdendir ki terasımda beşerler için müzik yapmaya başladım. Bunları internette yayımladıktan sonra çok sayıda teşekkür iletisi aldım. Umutla dolduklarını söz ettiler. Haziran 2020’de karantina gevşetildiğinde şimdi ziyaretçi ağırlamayan boş müzelere gittim. Boş salonlarda enstrümanımı çaldım. Umutla hayata devam etmemiz gerektiğinin iletisini vermek istedim. Hoşluklar bizleri bekliyor.
“Bu beste, Fazıl Say’ın teröre verdiği bir cevaptı”
Umut kısmından devam etmek istiyorum. Birkaç ay önce Voice of Hope isimli albümünüzü yayımlamıştınız. Ferdî olarak çok da sevdiğim parçalar yer alıyor. Çaldığınız bu besteleri neye göre seçtiniz?
Beğenmenize sahiden çok sevindim. Albümü kaydetmeye başlarken bunu bir kitap yazma işi üzere kurgulamak istedim. İçinde yer alan tüm modüllerin bir bütün tabir etmesini amaçladım. Dinleyicileri benimle birlikte bir seyahate çıkarmak istedim. Bu, karanlıktan umuda gerçek bir seyahatti. Albümün tam merkezinde yer alan ve Fazıl Say’ın benim için bestelediği konçertoydu. Koncertonun ismi “Never Give Up” (Asla Vazgeçme). Bu benim için inanılmaz derece de kıymetli bir eser. Zira Fazıl Say bu çalışmasını İstanbul ve Paris’te peşi sıra gerçekleşen terör atakları sonrasında bestelemişti. Bu beste, Fazıl Say’ın teröre verdiği bir karşılıktı. Travmanın üstesinden gelme yoluydu bu beste. Tıpkı vakitte bize asla vazgeçmememiz gerektiğini söylüyordu. 2016 yılında Paris’te bestenin dünya prömiyerinde Fazıl Say ile birlikte çaldıktan sonra insanların ne kadar etkilenip ağladıklarına tanıklık ettim. Sonrasında da pek çok hisli ileti aldım. Yaşanan travmayı aşmalarında bu bestenin yardımcı olduğundan bahsettiler. Hasebiyle bu modül da bu formda albüme girmiş oldu. Sonrasında Fazıl Say’ın bu güçlü bestesiyle diğer hangi yapıtları eşleştirebileceğime baktım. Spiritüel istikameti olan besteler aradım.
Belirttiğiniz üzere Fazıl Say, Never Give Up isimli çalışmasını sizin için bestelemişti. Çağın en kıymetli sanatkarlarından biriyle çalışmak nasıl bir his?
Muhteşem biri. Şahane bir piyanist. Sizi alıp öbür bir kozmosa götürüyor. Tutkusundan ziyadesiyle ilham alıyorum. Onun bestekar istikametini İstanbul Senfonisi sayesinde keşfetmiştim. İzlerken ağlamaya başlamıştım. Dinlerken iki büyük mirası hissetmiştim; Doğu ve Batı. Bana kültürler ortasında bir köprü kurulabileceğini göstermişti. Tıpkı vakitte umudun sembolü olarak da görüyorum. Keza onunla çalışmak da fevkalâde bir his. Never Give Up için de ona minnettarım.
İlerleyen periyotta Fazıl Say ile birlikte çalışmaya devam edecek misiniz?
Deutsche Grammophon’dan yayımlanacak yeni albümüm için de birlikte çalışıyoruz. Bunun için de onur duyuyorum.
Peki siz kendi içinizde umudu nasıl tanımlıyorsunuz?
Umut müziğin içindedir. Kalbinize, ruhunuza temas eder. Müzik sayesinde daha fazla sevip daha fazla hayaller kurabilirsiniz. Bu sayede müzikle insanlık daha yeterli bir yere gelebilir.
Albüme dair özel bir sorum olacak. Una Furtiva Lagrima şahsî olarak benim en sevdiği bestelerden biridir. Çok da düzgün çaldığınızı düşünüyorum. Tebrik ederim. Albümde sizin favori modülleriniz hangileri?
Çok teşekkür ederim. Benim de çok sevdiğim bir eser. Bununla birlikte Fazıl Say’ın bestesini de çok seviyorum. Öte yandan Kaddisch albümde beni en çok etkileyen kesimlerden bir oburu. Işığa dair bir eser o da. Fransız ve Katolik bir bestekar olan Maurice Ravel’in Museviler için yaptığı bir beste. İnançları ve kültürleri bir ortaya getiren bir çalışma. Kaddisch bir nevi gökyüzüne bakıp edilen bir dua üzere.
İstanbul’daki bu konserinizde BİFO size eşlik edecek. Bizleri nasıl bir repertuvar bekliyor?
Robert Schumann’ın çello konçertosunu çalacağız. Çok tutkulu bir eser. Aşk, mevt ve hayatın kendisi hakkında bir beste. Birebir vakitte Schumann’ın da son çalışmalarından biri olma özelliği taşıyor. Hayatına son vermeye çalışmadan evvel bestelediği bir çalışma. Bu yüzden daha da bir his yüklü. Schumann’ın çılgın istikametini de ortaya koyuyor. Artık bu yapıtı BİFO ile seslendirmek heyecan verici.
Sizinle 3 yıl evvel Bodrum Müzik Şenliği performansınız evvelinde de bir röportaj yapma fırsatımız olmuştu. O olağan seyircili bir konserdi. Artık yine Türkiye’desiniz. Neler hissediyorsunuz?
Evet Bodrum’daki performansım Türkiye’deki birinci konserimdi. Bu da ikinci olacak. Aslında bakarsanız geçtiğimiz yıl birkaç farklı yerde sahne alacaktım. Ne yazık ki hepsini iptal etmek zorunda kaldık. Artık ise seyircisiz de olsa tekrar konser verebileceğiz. Onları göremeyecek de olsak çalarken karşımda hissedeceğim. Borusan Sanat’a da bu güç koşullara karşın sunduğu imkânlardan dolayı çok teşekkür ediyorum. Müziği canlı kılmaya devam ediyorlar.
Son olarak; pandemi öncesine dair en çok neyi özlediniz?
İnsanlarla bağ kurmayı özledim. Sevdiklerime sarılmayı özledim. İnsanları görebilmeyi özledim. Etkinliklere katılmayı, izleyicileri karşımda görmeyi özledim. Konserde müzikseverlerle paylaştığım o büyülü anların yerini hiçbir şeyin tutabileceğine inanmıyorum. Vakti durdurup o anı izleyicilerle yaşamak çok hoş bir his. İnsanlardan ilham aldığımı hissettim. BİFO ile çalarken de bunu hissediyorum.
Kapak fotoğrafı: Sonia Sieff
