Yüksek enflasyonla gayret sürerken, yüzde 75’e yaklaşan enflasyonun erkilediği fiyatlarda artış beklentisi arttı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Çalışanları enflasyona ezdirmeyeceğiz” sözünden sonra temmuz ayında maaş artırımı devri olan memurlar, memur emeklileri ile SGK kapsamındaki bütün emekliler birinci altı ayda gerçekleşecek. Lakin memur ve emeklide enflasyonun üzerinde artırım beklentisine var.
ŞİRKETLER ORTA ARTIRIMLARI YAPMAYA BAŞLADI
Bunun yanı sıra mart ayında gündeme gelen ve temmuzda taban fiyata orta artırım çalışmaları da gündemdeki sıcaklığını koruyor. Özel bölümde de orta artırım çalışmaları arttı. Birçok iş yeri, yılın birinci altı ayının ortasına geldiğimiz bugünlerde çalışanlarının enflasyonla eriyen fiyatlarını dengelemek için orta artırım ya da refah hissesi ismi altında çalışma yapmaya başladı. Birçok bölümde iş dünyasının yüzde 15 ile yüzde 40 ortasında artırım yapması bekleniyor. Birtakım şirketler mayıs ayından itibaren kayıpları telafi etmek için hazırlıklarını yaptı ve haziran maaşlarını artırımlı yatırdı. Temmuzda artması olası olan minimum fiyat, özel dalda başka maaşların da en az bu fiyattaki artış oranı kadar üst taşınmasını gündeme getirecek.
VERGİ TEŞVİKİ TALEBİ
Çalışanlarının gelirini artırmak isteyen, fakat rekabetçilik sebebiyle bu hususta zorlanan şirketler ve iş dünyası temsilcileri de “Her patron çalışanının keyifli olmasını ister. Lakin enflasyonist ortamda şirketler de zorlanıyor. Devlet, çalışanına artırım yapması kaydıyla özel dala teşvik verebilir. Natürel bu teşvikin, maksada uygun olup olmadığını sıkı takibi koşuluyla. Bu türlü bir adım şirketleri artırım konusunda teşvik eder” görüşü lisana getiriliyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, refaha ait açıklamasında bütün çalışanların durumlarının gözden geçirileceğini, toplumsal yardım şemsiyesinin genişletileceğini ve hiçbir vatandaşın enflasyona ezdirilmeyeceğini söz etmişti.
ŞİRKETLER YÜZDE 30’A VARAN ARTIŞ YAPIYOR
Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği (TGSD) üyesi firmalardan kimileri, ortalama 7 bin lira olan maaşları yüzde 20 civarında artırmayı planlıyor. TGSD Lideri Ramazan Kaya, kendi şirketi olan TYH Tekstil’de en az yüzde 20 ve üzerinde artırım planladıklarını açıklamıştı. Hareketlilik, dalın tamamına yayıldı. İHKİB Lideri olan ve TİM Başkanlığına aday olan Mustafa Gültepe de bölümde yüzde 15-25 ortasında ara artırım yapılacağına dair çalışma olduğunu tabir etti. Birleşik Markalar Derneği (BMD) Lideri Sinan Öncel ise, “Çalışanına artırım yapana bir teşvik planlaması yapılabilir. Artırım yapmayan teşvikten faydalanmasın. Bu formda bir çalışma yapılabilir” görüşünü lisana getirdi. Ayakkabı Sanayicileri Derneği (AYSAD) Lideri Sait Salıcı da kesim genelinde maaşların minimum fiyatın en az yüzde 30 üzerinde olduğunu belirtirken, yüzde 20-30 artırım yapmayı planladıklarını da lisana getirdi. Kazım Taycı idaresindeki TAYAŞ Besin ise çalışanlarına bir e-posta göndererek brüt taban fiyatı 5.004 liradan 6.114 liraya çıkardıklarını bildirdi. Toplumsal haklarda da tıpkı oranlarda düzeltmeler yapıldı. Orta artırım yapan şirketler ortasında Kale Kümesi da yer aldı. Şirket, artırımın bir kısmını mayısta yansıttı. Kalan kısmını temmuzda ödemeyi planlıyor.
EMEKLİLER DE YÜZDE 50 BEKLİYOR
SGK ve Bağ-Kur emeklileri, geçmiş altı ayda gerçekleşen enflasyon kadar artırım alıyor. Beş aylık enflasyon ise yüzde 35,6 düzeyinde. Haziran enflasyonunun yüzde 4 civarında gerçekleşmesi halinde SSK ve Bağ-Kur emeklileri en az yüzde 40 artırım alacak. Cumhurbaşkanı’nın “vatandaşları enflasyona ezdirmeyeceğiz” taahhüdüne paralel olarak bu kapsamdaki emeklilerin en düşük artırım beklentisi yüzde 50 civarında. Memur ve memur emeklileri de yüzde 4 artırıma ek olarak altı ayda gerçekleşen enflasyon kadar fark aldığı için bu kısmın alacağı artırım en az yüzde 45’i bulacak. Bunun üzerine ne kadar refah hissesi ekleneceği de merak konusu. Öte yandan Ocak 2022 artırımı devrinde en düşük emekli maaşı 2.500 liraya çıkarılmıştı. Bu ölçüde da artış bekleniyor.
ÇALIŞANLARI ENFLASYONA EZDİRMEMELİYİZ
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Lideri Şekib Avdagiç, çalışanların enflasyona ezdirilmemesi için şirketlerde de gerekli önlemin alınması gerektiğini söyledi. Gayrisafi katma bedelden ücretlilerin aldığı hissenin salgının da tesiriyle yüzde 31,5’e indiğini belirten Avdagiç, “Oluşan refah artışından, büyümeden toplumun bütün bölümlerinin eşit faydalanmasını sağlamak hepimizin misyonu. Yalnızca devletimiz değil biz de çalışanlarımızı, yani birlikte artı kıymet ürettiğimiz mesai arkadaşlarımızı enflasyona ezdirmemek için şirketlerimizde gerekli önlemi almak mecburiyetindeyiz. İş dünyası olarak çalışanlarımıza karşı sorumluluklarımızı gözden geçirmeliyiz” dedi.
